1.13.1.Beslenme temasının alt konuları
“Beslenme” kategorisindeki yazıların alt konularına
bakıldığında bunların yaklaşık yarısının (f=3.332; %45,2) “Genel bilgi ya da
tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar” türünde yazılar olduğu anlaşılmaktadır.
Yine yazıların yaklaşık yarısı (f=3.305; %44,9) “Besinlerin faydası/Faydalı
besinler”i konu almaktadır. “Dengeli/Sağlıklı beslenme”, “Beslenme/Diyet”,
“Dengesiz/Sağlıksız beslenme/Zararlı besinler” ise bu kategoride öne çıkan
diğer alt konu başlıkları olmuştur.
|
Frekans
|
%
|
Genel bilgi (Tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar)
|
3.332
|
45,2
|
Besinlerin faydası, Faydalı besinler
|
3.305
|
44,9
|
Dengeli beslenme, Sağlıklı beslenme
|
1.941
|
26,3
|
Beslenme/Diyet
|
1.055
|
14,3
|
Dengesiz, Sağlıksız beslenme, Zararlı besinler
|
1.037
|
14,1
|
Obezite
|
791
|
10,7
|
Bilimsel araştırma bulguları
|
729
|
9,9
|
Gıdaların üretimi, güvenliği
|
646
|
8,8
|
Ramazan'da beslenme
|
358
|
4,9
|
Teşhis/Tedavi
|
280
|
3,8
|
Kampanya / Etkinlik / Tanıtım / Faaliyetler
|
267
|
3,6
|
Beslenme bozuklukları, sorunları
|
193
|
2,6
|
Gebelikte beslenme, Hamilelikte beslenme
|
157
|
2,1
|
Hukuk, mevzuat, yasa, yönetmelik ve yeni düzenlemeler
|
152
|
2,1
|
GDO’lu ürünler
|
140
|
1,9
|
Ekonomik, finansal boyutlar, yatırımlar, pazarlama
faaliyetleri
|
86
|
1,2
|
Diğer
|
445
|
6
|
N
|
7.367
|
|
Yayım türü ile alt konular karşılaştırıldığında, en önemli
ilk beş alt konunun gazete, gazete eki, dergi ve eklerindeki oranlarına ilişkin
sıralamanın değişmediği anlaşılmaktadır. Bir diğer ifadeyle “Genel bilgi ya da
tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar”, “Besinlerin faydası/Faydalı besinler”,
“Dengeli/Sağlıklı beslenme”, “Beslenme/Diyet”, “Dengesiz/Sağlıksız
beslenme/Zararlı besinler” alt konuları tüm yayınlarda küçük farklılıklarla en
çok işlenen konular olmuştur.
Ayrıca belirtmek gerekirse, dergi ve eklerinde “Beslenme/Diyet”
(%27,3) alt konusunu diğer yayın türlerinden çok daha fazla işlediği, ancak
“Dengesiz/Sağlıksız beslenme/Zararlı besinler” (%7,1) alt konusunu ise daha az
işlediği göze çarpmaktadır. Gazetelerde ise “Beslenme/Diyet” (%11,2) alt konusu
diğer yayın türlerinden daha az işlenirken, “Bilimsel araştırma bulguları” ve
“Gıdaların üretimi ve güvenliği” alt konularının da daha çok işlendiği
söylenebilir.
Yayımların dağıtıldıkları bölge ile beslenme konusundaki alt
konulara bakıldığında, ilk üç konuya ilişkin sıralamanın değişmediği
görülmektedir. Ancak dördüncü sıraya yerel gazetelerde “Dengesiz/Sağlıksız
beslenme/Zararlı besinler” (%15,1) alt konusu yükselmekte, ardından ise
“Obezite” (%11) alt konusu gelmektedir. Yaygın ve bölgesel gazeteler listede
verilen alt konu sıralamasını korumuştur.
% (Sütun)
|
Gazete
|
Gazete EK
|
Dergi ve eki
|
Yaygın
|
Yerel
|
Bölgesel
|
Genel bilgi (Tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar)
|
44,8
|
46,5
|
46,7
|
43,4
|
46,9
|
46
|
Besinlerin faydası, Faydalı besinler
|
45,2
|
46,1
|
40,6
|
47,9
|
43,4
|
36
|
Dengeli beslenme, Sağlıklı beslenme
|
24,9
|
30,4
|
31
|
24,4
|
27,9
|
29
|
Beslenme/Diyet
|
11,2
|
21,7
|
27,3
|
17,1
|
10,8
|
17
|
Dengesiz, Sağlıksız beslenme, Zararlı besinler
|
15,1
|
13,5
|
7,1
|
12,9
|
15,1
|
15
|
Obezite
|
11,1
|
9,1
|
10,2
|
10,5
|
11
|
11
|
Bilimsel araştırma bulguları
|
10,7
|
6,6
|
8,7
|
10,3
|
9,9
|
7,7
|
Gıdaların üretimi, güvenliği
|
9,5
|
5,1
|
8,9
|
7
|
10,3
|
11
|
Ramazan'da beslenme
|
5,1
|
5,8
|
1,4
|
3,6
|
6
|
5,8
|
Teşhis/Tedavi
|
4
|
2,8
|
4,2
|
3,8
|
4
|
3,1
|
Kampanya / Etkinlik / Tanıtım / Faaliyetler
|
3,7
|
2,9
|
4
|
2,6
|
4,3
|
5,7
|
Beslenme bozuklukları, sorunları
|
2,7
|
2,5
|
1,9
|
2,5
|
3
|
1,4
|
Gebelikte beslenme, Hamilelikte beslenme
|
2
|
1,9
|
3,2
|
2
|
2,1
|
2,9
|
Hukuk, mevzuat, yasa, yönetmelik ve yeni düzenlemeler
|
2,3
|
1
|
1,7
|
1,9
|
2,4
|
1,5
|
GDO’lu ürünler
|
2
|
0,7
|
3,3
|
2,1
|
1,7
|
1,7
|
Ekonomik, finansal boyutlar, yatırımlar, pazarlama
faaliyetleri
|
1,1
|
1,1
|
2,1
|
1
|
1,2
|
1,8
|
Diğer
|
5,9
|
4,1
|
10,2
|
5,5
|
6,4
|
6,2
|
N
|
5.533
|
1.112
|
722
|
3.404
|
3.311
|
652
|
Beslenme
kategorisindeki alt konular, yazı türü bağlamında en sık haberlerde (f=5.518)
işlenmiştir. Haberleri sırasıyla “Köşe/ Köşe yazısı” (f=892), “Ansiklopedik bilgilendirici
not” (f=666) izlemiştir.
Haberlerde en çok “Genel bilgi ya da tanıtıcı, bilgilendirici
anlatımlar” (%44,5), “Besinlerin faydası/Faydalı besinler” (%41,3) ve
“Dengeli/Sağlıklı beslenme” (%25,9) alt konularının işlendiği belirlenmiştir.
Köşe ya da köşe yazılarının yarıdan fazlasını “Genel bilgi
ya da tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar” (%50,2) olurken, bu konuyu
“Besinlerin faydası/Faydalı besinler” (%44,6) ve “Dengeli/Sağlıklı beslenme”
(%32,8) alt konuları izlemiştir.
“Yazı dizisi” türünde en çok işlenen alt konu sıralamasında
ilk sırayı “Besinlerin faydası/Faydalı besinler” (%53,6) almıştır. İkinci
sırada “Beslenme/Diyet” (%35,7), üçüncü sırada ise aynı yüzdeyle “Genel bilgi
ya da tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar” ve “Dengeli/Sağlıklı beslenme”
(%32,1) alt konuları yer almıştır.
“Ansiklopedik bilgilendirici not” türündeki yazılarda da ilk
sırayı, büyük bir farkla “Besinlerin faydası/Faydalı besinler” (%80,2)
almıştır. İkinci sırada “Genel bilgi ya da tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar”
(%49,7), üçüncü sırada ise “Dengeli/Sağlıklı beslenme” (%18,2) alt konuları yer
almıştır. Bu yayın türünde özellikle “Besinlerin faydası/Faydalı besinler” alt
konusunun diğer yayın türlerinin neredeyse iki katı çıkması tüm oranları
değiştirmiştir.
“Söyleşi” türü yazılarda da genelden farklılaşma
görülmüştür. Bu yazılarda en çok işlenen alt konu “Dengeli/Sağlıklı beslenme”
(%41,8) olurken, onu, “Genel bilgi ya da tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar”
(%39,6) ve “Beslenme/Diyet” (%31,9) konuları izlemiştir.
Akademik bilimsel makalelerde ise ilk sırayı, diğer tüm
yayın türlerinden çok farklı bir konu ve oranda “Gıdaların üretimi ve
güvenliği” (%72,7) almıştır. “Genel bilgi ya da tanıtıcı, bilgilendirici
anlatımlar” (%63,6) ise bu yazı türünde en sık işlenen ikinci alt konu
olmuştur. Daha önce diğer yazı türlerinden hiç değinilmediği kadar değinilen
“GDO’lu ürünler” ve “Bilimsel araştırma bulguları” akademik bilimsel
makalelerde öne çıkan diğer alt konular olmuştur.
Kimi yazı türlerinde kimi alt konulara hiç değinilmediği
görülmüştür. “Yazı dizisi” türünde “Ramazan’da beslenme”, “Kampanya/Etkinlik/tanıtım/Faaliyetler”,
“Hukuk, Mevzuat, Yasa, Yönetmelik ve Yeni Düzenlemeler”, “GDO’lu ürünler” ve
“Ekonomik, finansal boyutlar, yatırımlar, pazarlama faaliyetler” konularına hiç
değinilmemiştir. “Ansiklopedik bilgilendirici not” türündeki yazılarda ise
“Kampanya/Etkinlik/Tanıtım/Faaliyetler”, “Hukuk, Mevzuat, Yasa, Yönetmelik ve
Yeni Düzenlemeler” ve “Ekonomik, finansal boyutlar, yatırımlar, pazarlama
faaliyetler” konularında herhangi bir yazıya rastlanmamıştır. Akademik bilimsel
makaleler bu anlamda bir hayli farklılık göstermiştir. Bu yazı türünde
“Besinlerin faydası/Faydalı besinler”, “Dengeli/Sağlıklı beslenme”, “Beslenme/Diyet”,
“Dengesiz/Sağlıksız beslenme/Zararlı besinler”, “Obezite”, “Ramazan’da
beslenme”, “Teşhis tedavi”, “Kampanya/Etkinlik/Tanıtım/Faaliyetler”, “Gebelikte
beslenme, Hamilelikte beslenme” alt konularında herhangi bir yazı
yayınlanmamıştır. Görüldüğü gibi akademik bilimsel makaleler, diğer yazı
türleri içinde konu çeşitliliği anlamında en az konuya yer veren kategori
olmuştur.
% (Sütun)
|
Haber
|
Köşe, köşe yazısı
|
Yazı dizisi
|
Ansiklopedik bilgi, not
|
Söyleşi/ Röportaj
|
Soru cevap köşe yazısı
|
Akademik, bilimsel
makale
|
Genel bilgi (Tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar)
|
44,5
|
50,2
|
32,1
|
49,7
|
39,6
|
28,6
|
63,6
|
Besinlerin faydası, Faydalı besinler
|
41,3
|
44,6
|
53,6
|
80,2
|
17,6
|
33,3
|
|
Dengeli beslenme, Sağlıklı beslenme
|
25,9
|
32,8
|
32,1
|
18,2
|
41,8
|
29,5
|
|
Beslenme/Diyet
|
12,3
|
24,3
|
35,7
|
11
|
31,9
|
23,8
|
|
Dengesiz, Sağlıksız beslenme, Zararlı besinler
|
15,7
|
12,9
|
9,5
|
4,2
|
6,6
|
10,5
|
|
Obezite
|
12,3
|
8,4
|
10,7
|
1,8
|
7,7
|
9,5
|
|
Bilimsel araştırma bulguları
|
11,9
|
5
|
3,6
|
2,7
|
1,1
|
4,8
|
18,2
|
Gıdaların üretimi, güvenliği
|
10,0
|
6,4
|
1,2
|
1,5
|
14,3
|
3,8
|
72,7
|
Ramazan'da beslenme
|
5,6
|
3,6
|
|
1,4
|
2,2
|
5,7
|
|
Teşhis/Tedavi
|
3,7
|
3,6
|
3,6
|
5,4
|
3,3
|
1,9
|
|
Kampanya / Etkinlik / Tanıtım / Faaliyetler
|
4,6
|
1
|
|
|
2,2
|
|
|
Beslenme bozuklukları, sorunları
|
2,8
|
2,2
|
3,6
|
0,8
|
2,2
|
5,7
|
9,1
|
Gebelikte beslenme, Hamilelikte beslenme
|
2,2
|
1,3
|
4,8
|
1,8
|
4,4
|
1,9
|
|
Hukuk, mevzuat, yasa, yönetmelik ve yeni düzenlemeler
|
2,4
|
1,6
|
|
|
2,2
|
1
|
9,1
|
GDO’lu ürünler
|
1,7
|
4
|
|
0,2
|
6,6
|
|
18,2
|
Ekonomik, finansal boyutlar, yatırımlar, pazarlama faaliyetler
|
1,4
|
0,8
|
|
|
3,3
|
|
9,1
|
Diğer
|
6,2
|
7,1
|
4,8
|
3,1
|
12,1
|
3,8
|
9,1
|
N
|
5.518
|
892
|
84
|
666
|
91
|
105
|
11
|
Beslenme kategorisindeki alt konuların metin üslubuna
bakıldığında, “Bilgilendirici” üsluba sahip yazıların (f=7.280) sayıca
üstünlüğünün de etkisiyle konu sıralamasının frekans tablosundaki sıralamayla
aynı olduğu görülmektedir. “Eleştirel” üsluba sahip yazıların %49,8’inde (f=275)
“Genel bilgi ya da tanıtıcı, bilgilendirici anlatımlar” dikkati çekmektedir. Bu
üslupta yazılmış yazılarda ikinci önemli oranda işlenen konu “Gıdaların üretimi
ve güvenliği”dir (%44,4). Ayrıca “Eleştirel” üsluba sahip yazıların yaklaşık
dörtte birinde de “Hukuk, Mevzuat, Yasa, Yönetmelik ve Yeni Düzenlemeler” konu
edilmiştir. “Takdir edici/Övücü” üsluba sahip yazıların (f=96) yarısında
faydalı besinler ele alınmaktadır (%50). Umut verici üsluba sahip yazıların (f=74)
ise yarıdan fazlası bu konuya ayrılmıştır (%56,8). Umut verici üsluba sahip
yazılar arasında “Bilimsel araştırma bulguları”nın oranı %27’dir. “Uyarıcı”
üsluba sahip yazılarda (f=1.672) “Genel bilgi ya da tanıtıcı, bilgilendirici
anlatımlar” (%49,5), “Dengeli/Sağlıklı beslenme” (%30), sırayı “Besinlerin
faydası/Faydalı besinler” (%24,5) şeklindeki konu sıralamasını %24,7’lik oranla
“Dengesiz/Sağlıksız beslenme/Zararlı besinler” konusu takip etmektedir. Tavsiye
öneri getiren üsluba sahip yazılarda (f=3938) da ilk üç konuya ilişkin oranlar
sıralamayı değiştirmezken, “Beslenme/Diyet” konusu dördüncü sıraya yükselmiştir
(%18,2). “Reklam” üslubuna sahip yazılarda (f=257) da ilk üç konu sırası
aynıdır. Dördüncü sırada yine “Beslenme/Diyet” konusu gelmektedir (%21).
Beşinci sıraya “Kampanya/Etkinlik/Tanıtım/ Faaliyetler” kategorisi yükselmiştir
ve bu konudaki yazılar arasında en yüksek oran bu üslup kategorisinde
görülmektedir (%12,1). “Reklam” üslubuna sahip yazıların %6’sında ise
“Ekonomik, finansal boyutlar, yatırımlar, pazarlama faaliyetler”in konu
edildiği ayrıca belirtilmelidir.