2.2.Yayın Türü
Video görüntülerin yaklaşık yarısının (f=5.87; %49,8) haber
türündeki yayınlar olduğu tespit edilmiştir. Bunu ikinci sırada sağlık programı
türündeki yayınlar takip etmiştir (f=2.907; %27,9). Bu iki yayın türünün
ardından sağlık konularına değinilen tartışma, sohbet, magazin, yaşam, eğlence,
gezi, spor, yemek, kuşak programları gelmiştir (f=2.314; %22,2).
|
Frekans
|
%
|
Haberler (Haber bültenleri, ana haber bültenleri, flash ve haber
duyurumları)
|
5187
|
49,8
|
Sağlık programları (Yalnızca sağlık konusuna yer verilen
programlar)
|
2907
|
27,9
|
Diğer programlar (Sağlık konularına değinilen programlar:
Tartışma, sohbet, magazin, yaşam, eğlence, gezi, spor, yemek, kuşak
programları vs.)
|
2314
|
22,2
|
TOPLAM
|
10408
|
100,0
|
2.3. Haber Kaynakları
Yayın türü anlamında “Haberler” kategorisi içinde televizyon
kanallarındaki ana haber ve ara haber bültenleriyle, sıcak haberlerin
duyurulduğu flash ya da haber duyurumları bulunmaktadır. Bu bağlamda incelenen
video görüntülerin haber kaynakları, en önemli ilk 10 haber kaynağına kadar
kodlanarak değerlendirilmiştir.
Buna göre 5.187 video görüntü arasında en çok başvurulan
haber kaynağının %32,9’luk oranla sağlık görevlileri ya da tıp doktorları
olduğu belirlenmiştir (f=1.706). Video görüntülerin %15,2’sinde (f=790)
herhangi bir haber kaynağına atıfta bulunulmamış, doğrudan haberi aktaran
muhabir ya da spiker bilgi vererek haberi sunmuştur. Görüntülerin %14,2’sinde
de halkın ya da vatandaşın görüşleri yayımlanmış (f=734), bir diğer ifadeyle
vatandaş haber kaynağı olarak kullanılmıştır.
|
Frekans
|
%
|
Sağlık görevlisi/Tıp doktoru
|
1706
|
32,9
|
Vatandaş
|
734
|
14,2
|
Sağlık Bakanı/ Bakanlık yetkilisi
|
721
|
13,9
|
Başka muhabir/haberi yazan dışındaki muhabir
|
640
|
12,3
|
Hastanın Kendisi
|
444
|
8,6
|
Hasta Yakını
|
442
|
8,5
|
Sivil Toplum Örgütü Temsilcileri (Sağlık alanındaki)
|
205
|
4
|
Başbakan / lık, Bakanlar Kurulu, Hükümet
|
151
|
2,9
|
Tabip(ler) Odası/Birliği Temsilcisi
|
145
|
2,8
|
Eczacı/lar
|
115
|
2,2
|
Milletvekili, Bakan, Siyasal Parti Temsilcileri
|
85
|
1,6
|
İl Sağlık Müdürlüğü Temsilcisi
|
84
|
1,6
|
Yerel Yönetim Temsilcileri
|
84
|
1,6
|
Sosyal Güvenlik Kurumu ya da Temsilcisi
|
82
|
1,6
|
Eczacı(lar) Odası/Birliği Temsilcisi
|
80
|
1,5
|
Sivil Toplum Örgütü Temsilcileri (Sağlık alanı dışındaki)
|
75
|
1,4
|
Kaynağı Belirtilmemiş Araştırma Bulgusu
|
73
|
1,4
|
Yabancı Akademik Bilimsel Çalışmalar / Yayınlar
|
72
|
1,4
|
Yerli Akademisyen, Bilim Adamı (Tıp Doktoru Dışındakiler)
|
70
|
1,3
|
İşadamı, Yatırımcı, Özel Sektör Yöneticisi
|
70
|
1,3
|
Yabancı Sağlık Görevlisi, Doktor (Tıp Doktoru, Sağlıkçı)
|
69
|
1,3
|
Diğer
|
642
|
12,4
|
Yok, bulunmuyor
|
790
|
15,2
|
N
|
5187
|
|
İncelenen yayınların metin üslubu ve haber kaynakları
arasındaki ilişkiye bakıldığında, “Bilgilendirici” üslupta haber kaynakların
kullanılma sırasının değişmediği anlaşılmaktadır. İlk sırada yine “Sağlık
görevlisi/Tıp doktoru” bulunmaktadır (%17,6). “Eleştirel” üslubun, en çok
Sağlık Bakanı ya da Bakanlığına ilişkin kaynakların kullanıldığı haberlerde
daha öne çıktığı anlaşılmaktadır (%16,5). “Endişelendirici” üslupta “Sağlık
görevlisi/Tıp doktoru” (21,5) ve vatandaşların kaynaklık ettiği görüntülerin
(%14,1) oranları dikkat çekmektedir. Ayrıca belirtmek gerekirse, “Reklam”
üslubuna sahip görüntülerin %88,8’inde bir haber kaynağının bulunmaması ya da
açıkça belirtilmemesi dikkat çekici olarak değerlendirilmiştir.
(Sütun %)
|
Bilgilendirici
|
Eleştirel
|
Endişelendirici
|
Umut Verici
|
Uyarıcı
|
Reklam
|
Tavsiye Veren
|
Sağlık görevlisi/Tıp doktoru
|
17,6
|
12,2
|
21,5
|
28,5
|
26,8
|
6,1
|
14,9
|
Vatandaş
|
7,7
|
10,2
|
14,1
|
4,7
|
10,6
|
2
|
5,9
|
Başka muhabir-haberi yazan dışındaki muhabir
|
6,7
|
10,3
|
11,7
|
7,5
|
8,9
|
2,2
|
4,8
|
Sağlık Bakanı / Sağlık Bakanlığı / Bakanlık Yetkilisi
|
7,2
|
16,5
|
13,5
|
3
|
6,3
|
1,2
|
1,5
|
Hastanın Kendisi
|
4,6
|
5,1
|
7
|
10
|
2
|
0,2
|
1,2
|
Hasta Yakını
|
4,5
|
7
|
5,5
|
7,5
|
1
|
0,3
|
|
Sivil Toplum Örgütü Temsilcileri (Sağlık alanındaki)
|
2,1
|
6
|
3,1
|
1
|
1,8
|
0,6
|
1
|
Tabip(ler) Odası/Birliği Temsilcisi
|
1,5
|
8,3
|
1,6
|
0,5
|
0,3
|
||
Başbakan / lık, Bakanlar Kurulu, Hükümet
|
1,5
|
3
|
0,7
|
1
|
1,1
|
0,2
|
0,5
|
Eczacı/lar
|
1,1
|
5,4
|
2,8
|
0,1
|
0,9
|
1
|
0,4
|
Sivil Toplum Örgütü Temsilcileri (Sağlık alanı dışındaki)
|
0,8
|
2,2
|
2,1
|
0,4
|
1,4
|
0,2
|
0,7
|
Yabancı Akademik Bilimsel Çalışmalar / Yayınlar
|
0,8
|
1,1
|
2,4
|
1,6
|
1,1
|
0,2
|
0,5
|
İl Sağlık Müdürlüğü Temsilcisi
|
0,9
|
0,7
|
0,8
|
0,5
|
0,7
|
0,4
|
|
Eczacı(lar) Odası/Birliği Temsilcisi
|
0,8
|
3,8
|
0,8
|
0,5
|
0,2
|
0,2
|
|
Kaynağı Belirtilmemiş Araştırma Bulgusu
|
0,8
|
0,1
|
1
|
0,8
|
1,3
|
0,5
|
|
Milletvekili, Bakan, Siyasal Parti Temsilcileri
|
0,8
|
1,7
|
0,5
|
0,8
|
0,1
|
0,4
|
0,2
|
İşadamı, Yatırımcı, Özel Sektör Yöneticisi
|
0,7
|
0,6
|
2
|
0,2
|
0,6
|
0,8
|
0,4
|
Yerel Yönetim Temsilcileri
|
0,8
|
1,1
|
1,5
|
0,5
|
0,4
|
0,2
|
|
Yabancı Sağlık Görevlisi, Doktor (Tıp Doktoru, Sağlıkçı)
|
0,7
|
0,6
|
1
|
1,6
|
0,6
|
0,4
|
0,5
|
Yerli Akademisyen, Bilim Adamı (Tıp Doktoru Dışındakiler)
|
0,7
|
0,4
|
0,8
|
1,1
|
1
|
0,2
|
0,4
|
Sosyal Güvenlik Kurumu ya da Temsilcisi
|
0,8
|
1,1
|
0,2
|
0,5
|
0,4
|
0,4
|
|
Diğer
|
6,8
|
8,4
|
14,6
|
5,2
|
7,6
|
2,4
|
3,6
|
Yok, bulunmuyor
|
55,1
|
34
|
33
|
53,1
|
53,3
|
88,8
|
76,9
|
N
|
10339
|
1125
|
615
|
826
|
2051
|
490
|
5326
|
2.4.Program Konukları
“Haberler” dışında kalan “Sağlık programları” ve “Diğer
(Sağlık konularına değinilen programlar: Tartışma, sohbet, magazin, yaşam,
eğlence, gezi, spor, yemek, kuşak programları vs.) programların” konuklarının
kimler olduğuna bakıldığında en çok “Sağlık görevlisi/Tıp doktoru”nun konuk
alındığı görülmektedir.
En fazla 10 ayrı konuğa kadar kodlama yapılan bu kategoride,
“Sağlık programları”na ilişkin görüntülerde “Sağlık görevlisi/Tıp doktoru”nun konuk
alınma oranı %81,8 olarak belirlenmiştir. “Diğer programlar”da bu oran
%60,1’dir. “Sağlık programları”nda vatandaşların konuk olma ya da görüş
bildirme oranı %32,9 iken, diğer programlarda bu oran %28,4’tür. Buna karşın
“Diğer programlar”da ünlü sanatçı, oyuncu, manken gibi kişilerin konuk alınma
oranı daha yüksektir (%18,5). Bu durumun da diğer program türlerinin yapısından
kaynaklandığını söylemek mümkündür.
(Sütun %)
|
Sağlık programları
|
Diğer programlar
|
Sağlık görevlisi/Tıp doktoru
|
81,8
|
60,1
|
Vatandaş
|
32,9
|
28,4
|
Ünlü Sanatçı, Oyuncu, Manken vs. (Yerli, Yabancı)
|
2,3
|
18,5
|
Hastanın Kendisi
|
8,6
|
3,2
|
Alternatif Tıp Uzmanı (Herbalist, Bitki Uzmanı, Masör vs.)
|
2,5
|
5,5
|
Güzellik Uzmanı
|
3,6
|
1,8
|
İlaç / Tıbbi Ürün / Cihaz Firması Yetkilisi
|
3,7
|
1
|
Sivil Toplum Örgütü Temsilcileri (Sağlık alanındaki)
|
1,8
|
3,4
|
Yerli Akademisyen, Bilim Adamı (Tıp Doktoru Dışındakiler)
|
1,2
|
3,6
|
İşadamı, Yatırımcı, Özel Sektör Yöneticisi
|
2,5
|
1,2
|
Hasta Yakını
|
2,3
|
1,3
|
Diğer
|
6,7
|
27
|
Yok, bulunmuyor
|
1,2
|
13,8
|
N
|
2907
|
2314
|
2.5.Adı Geçen Kişiler
İncelenen yayınlarda haber kaynağı ya da program konuğu
dışında, haklarında konuşulan ya da atıfta bulunulan üçüncü kişinin kimliği de
ayrıca kodlanmıştır. En önemli ilk 10 adı geçen kişinin kodlanması sınırlılık
olarak kabul edilmiştir.
Buna göre incelenen yayınların %82’sinde herhangi bir üçüncü
kişiden söz edilmediği belirlenmiştir (f=8.536). Diğer yandan yayınlarda adına
atıfta bulunulan kişilerin çoğu habere konu edilen hastanın kendisi (f=510;
%4,9) ve herhangi bir “Sağlık görevlisi/Tıp doktoru” olmuştur (f=357; %3,4).
|
Frekans
|
%
|
Hastanın Kendisi
|
510
|
4,9
|
Sağlık görevlisi/Tıp doktoru
|
357
|
3,4
|
Ünlü Sanatçı, Oyuncu, Manken vs. (Yerli, Yabancı)
|
211
|
2
|
Başbakan / lık, Bakanlar Kurulu, Hükümet
|
185
|
1,8
|
Sağlık Bakanı / Sağlık Bakanlığı / Bakanlık Yetkilisi
|
156
|
1,5
|
Vatandaş
|
114
|
1,1
|
Milletvekili, Bakan, Siyasal Parti Temsilcileri
|
104
|
1
|
Diğer
|
767
|
7,4
|
Yok, bulunmuyor
|
8536
|
82
|
N
|
10408
|
|