“1.Televizyonda izlediğim haber ve programlar sayesinde
sağlığımla ilgili bir rahatsızlığım olduğunu anladım” ifadesine ilişkin
olarak yanıt veren 1485 kişinin yarıya yakını “Hayır, hiç katılmıyorum”
demiştir (f=684, %46,1). Genel eğilimde “Evet, aynen katılıyorum” yanıtı ikinci
sırada (f=420, %28,3) ve “Kısmen (biraz) katılıyorum” yanıtı da üçüncü sırada
verilmiştir (f=381, %25,7). Soruya yanıt verenlerin cinsiyeti ve medeni durumu
bakımından bir farklılık dikkati çekmezken diğer değişkenler bağlamında şunlar
not edilebilir: Tüm değişkenlerde ilk seçenek “Hayır, katılmıyorum” yönündedir.
Eğitim değişkeni bağlamında lise, ön lisans ve üstü eğitime sahip olanlar
arasında “Kısmen katılıyorum” yanıtı ikinci sıraya yükselmiştir. “Evet,
katılıyorum” yanıtı en düşük oranda “ön lisans ve üstü eğitime sahip kişilerce
dile getirilmiştir (f=36, %19). Katılma oranı en yüksek diplomasızlar arasında
görülmüştür (f=32, %34,8). Bölgeler bazında ise genel eğilimden farklı olarak
Karadeniz (f=38, %26) ve İç Anadolu’da (f=62, %27) “Kısmen” yanıtı ikinci
sıradadır. “Katılıyorum” görüşü en yüksek oranda Güneydoğu Anadolu’da (f=38,
%34,9) ve en düşük oranda da İç Anadolu’da (f=39, %17) ortaya çıkmıştır.
“Katılmıyorum” görüşü de en yüksek oranda İç Anadolu (f=129, %5431) ve
Karadeniz’de (f=79, %54,1) görülmüştür. Kentte yaşayanlar daha yüksek oranda “Kısmen”
yanıtını vermiştir (f=160, %28,4). Yaş değişkenine göre “Katılma” oranın en
yüksek görüldüğü yaş aralığı 45-54’tür (f=93, %34,4). En düşük ise 24 yaş ve
altındakiler arasındadır (f=65, %24,7). 24 yaş ve altındakiler arasında “Katılmama”
oranı en yüksek seviyededir (f=129, %49). Gelir grupları içinde en büyük oranda
“Katılmama” %53,4’lük oranla üçüncü düzeydeki (1600-1399 TL) gelire sahip
kişiler arasındadır. Sosyal güvence değişkeni açısından ise sigortası
olmayanlar (f=48, %38,1) ve Yeşil Kartlılar (f=45, %34,1) arasında “Katılma”
oranı en yüksek seviyededir. SGK’lılar ise daha yüksek oranda (f=561, %47,7) “Katılmıyorum”
demiştir. Meslekler anlamında ise en yüksek “Katılmıyorum” oranı memur-işçiler
arasında (f=192, %51,8) ve en yüksek “Katılıyorum” oranı da emekliler (f=46,
%35,1) ve ev hanımları (f=192, %31,6) arasında görülmüştür. Televizyonda
yayımlanan sağlık konulu haber ve programlara güvenme düzeyi ile bu ifadeye
verilen yanıtlar karşılaştırıldığında; çapraz tablo verilerine göre,
“sağlığımla ilgili bir rahatsızlığım olduğunu anladım” ifadesine katılanların
yarıdan fazlasının (%51,4) televizyondan edindikleri bilgiye güvendiklerini
söyleyenler olduğu belirlenmiştir. İfadeye katılmayanların ise çoğunlukla “Kısmen
güvenirim” yanıtını verenler olduğu anlaşılmaktadır (%38,5). Güvenmeyenler
arasında ifadeye katılmama oranı yarıdan fazladır (%59,3).
“2. Hangi hastane, doktor ve sağlık ürününün daha iyi
olduğunu öğrendim” ifadesi hakkında 1479 kişi yanıt vermiştir. Bunların
yarıya yakını (f=640, %43,3) “Hayır, hiç katılmıyorum” demiştir. “Kısmen
(biraz) katılıyorum” diyenlerin oranı %30,6 (f=453) iken, “Evet, aynen
katılıyorum” diyenlerin oranı ise %26,1’de (f=386) kalmıştır. Bu genel eğilim
çerçevesinde demografik değişkenlere de ayrıca bakılmıştır. Cinsiyet, medeni
durum, eğitim ve sosyal güvenlik durumu açısından genel eğilimin değişmediği
anlaşılmıştır. Buna karşın diğer değişkenler için elde edilen oranlar genel
ortalama ile karşılaştırıldığında şu noktalar not edilebilir: İfadeye “Katılma” oranı Marmara (f=176,
%35,9) Güneydoğu Anadolu’da (f=40, %36,7) en düşük seviyededir. Güneydoğu
Anadolu’da katılmama oranı da ikinci sıradadır (f=37, %33,9). Kırda yaşayanlar
arasında “Katılmama” oranı daha yüksektir (f=252, %52). Kentte yaşayanlar
arasında düşüktür (f=210, %37,5). 65 yaş ve üzerinde “Katılmama” oranı en
yüksek seviyededir (f=48, %53,9). Katılma oranı ise 45-54 yaş aralığında en
yüksek düzeydedir (f=76, %28,4). 3. düzey gelire (1.600-2.399 TL) sahip kişiler
arasında “Katılmama” en yüksek düzeydedir (f=77, %52). Bir üst düzeyde
(2.400-3.199 TL) ise “Katılma” oranı en yüksek düzeydedir (f=35, %35).
“Katılmıyorum” yanıtı işsizler arasında en yüksek düzeydedir (f=19, %50).
“Katılıyorum” yanıtı ise emeklilerde en yüksek seviyededir (f=41, %31,3).
Televizyonda yayımlanan sağlık konulu haber ve programlara güvenme düzeyi ile
bu ifadeye verilen yanıtlar karşılaştırıldığında, ifadeye katılanların yarıdan
fazlasının (%53,4) televizyondan edindikleri bilgiye güvendiklerini söyleyenler
olduğu belirlenmiştir. İfadeye katılmayanlar ise çoğunlukla “Kısmen güvenirim”
yanıtını verenlerdir (%38). “Pek güvenmem” yanıtını verenler arasında da “Hiç
katılmıyorum” yanıtı oldukça yüksek düzeydedir (%56,8).
“3.Tıbbi (sağlık kurumlarında verilen) tedavi yöntemleri
hakkında daha bilgiliyim” ifadesine ilişkin olarak yanıt veren 1479 kişinin
%44,4’ü (f=656) “Evet, aynen katılıyorum” demiştir. “Kısmen (biraz)
katılıyorum” diyenlerin oranı %36,5
(f=540) iken, “Hayır, hiç katılmıyorum” diyenlerin oranı %19,1 (f=283)
olmuştur. Cinsiyet değişkeni bağlamında “Evet, aynen katılıyorum” yanıtını
veren kadınların (f=394, %46,1) oranının erkeklere (f=262, %41,9) göre daha
fazla olduğu belirlenmiştir. “Katılma” oranı boşanmış/dullar arasında daha
düşük (f=28, %40,6), evliler arasında yüksektir (f=472, %45,4). “Katılma” oranı
diplomasızlar arasında en düşük düzeydedir (f=34, %37). Buna karşılık ön lisans
ve üstünde en yüksek seviyededir (f=89, %47,3). “Katılma” oranı Ege (f=77,
%36,7) ve Karadeniz’de (f=52, %36,4) en düşüktür. Marmara (f=260, %53) ve Doğu
Anadolu’da (f=39, %48,8) en yüksektir. “Katılma” oranı büyükşehirlerde daha
yüksektir (f=207, %47,7). 45-54 yaş grubunda katılma oranı en yüksek düzeydedir
(f=131, %48,7) ve 24 yaş ve altında en düşük seviyededir (f=110, %41,8). Gelir
grupları bağlamında en alt seviyede katılma daha düşüktür (f=174, %42,4) ve 3.
Düzeyde (1.600-2.399 TL) en üst düzeydedir (f=70, %47,6). Yeşil Kart sahipleri
bu görüşe en yüksek seviyede katılmakta (f=67, %50,8) ve ardından sigortası
olmayanlar katılmaktadır (f=58, %46). Emekliler (f=67, %51,1) ve ev hanımları
(f=282, %46,6) arasında “Katılıyorum” diyenler diğer meslek gruplarına göre
daha fazladır. Televizyonda yayımlanan
sağlık konulu haber ve programlara güvenme düzeyi ile bu ifadeye verilen
yanıtlar karşılaştırıldığında, ifadeye katılanların yarıya yakınının (%46,5)
televizyondan edindikleri bilgiye güvenenler olduğu belirlenmiştir. Televizyon
içeriklerine güvendiğini söyleyenler açısından bakıldığında, bu kişilerin
yarıdan fazlası “Artık daha bilgili olduğunu” dile getirmektedir (%51,4).
İfadeye katılmayanlar arasında ise çoğunlukla televizyon içeriklerine
güvenmeyenler öne çıkmaktadır (%40,3).
“4. Tıp dışındaki alternatif ya da bitkilerle, otlarla
tedavi yöntemleri konusunda artık daha bilgiliyim” ifadesine ilişkin olarak yanıt veren 1482
kişinin %43’ü (f=638) “Evet, aynen katılıyorum” demiştir. “Kısmen (biraz)
katılıyorum” diyenlerin oranı %32,4
(f=480) iken, “Hayır, hiç katılmıyorum” diyenlerin oranı ise %24,6’da (f=364)
kalmıştır. Bu ifadeye katılma oranının kadınlarda erkeklere göre daha fazla
olduğu belirlenmiştir. Kadınların %45,6’sı (f=389), erkeklerin ise %39,6’sı
(f=249) ifadeye “Evet, aynen katılıyorum” demiştir. Evliler arasındaki katılma
düzeyi (f=439, %42,1) bekâr ve boşanmış olanlara göre daha düşüktür. Yaş
grupları arasında en yüksek “Katılma” oranı (f=180, %47,4) 25-34 yaş grubunda
görülmüş; 45-54 yaş grubundakiler (f=110, %40,9) ve 65 yaş üzerindekiler (f=50,
%34,2) ise en az “Katılma” göstermiştir. Başka bir deyişle ileri yaştakiler
daha az oranda bu ifadeye katılmışlardır.
Ön lisans ve üstü mezunları açısından katılma düzeyi diğer eğitim
seviyelerinden daha fazladır (f=89, %47,1). Diplomasızlar arasında ise daha
azdır (f=35, %38). Bölgeler arasında en yüksek katılım oranı Doğu Anadolu
(f=39, %48,8) ve Güneydoğu Anadolu’dadır (f=52, %47,7). Karadeniz Bölgesi’nde
ise genel eğilimin de aksine “Katılmama” oranı (f=57, %39,3), “Katılma”
oranından (f=37, %25,5) daha yüksektir. Büyükşehir’de yaşayanların katılma
oranı daha yüksektir (f=193, %44,5). Düşük gelire sahip olanlar (799 TL ve
altı) en az düzeyde “Katıldıklarını” ifade etmişlerdir (f=173, %42,1). Buna
karşın Yeşil Kart sahipleri arasında “Katılma” oranı en yüksek düzeydedir
(f=63, %47,7). Meslekler anlamında ev hanımlarının yarıya yakınının (f=279,
%46,1) ifadeye aynen katıldığı belirlenirken, ticari faaliyetlerde bulunanlarda
bu oran %37,8 olarak belirlenmiştir (f=76). Televizyonda yayımlanan sağlık
konulu haber ve programlara güvenme düzeyi ile bu ifadeye verilen yanıtlar
karşılaştırıldığında, ifadeye katılanların yarıya yakının (%47,2) televizyondan
edindikleri bilgiye güvenenler olduğu belirlenmiştir. Televizyon içeriklerine
güvendiğini söyleyenler açısından bakıldığında, bu kişilerin yarıdan fazlası “Artık
daha bilgili olduğunu” dile getirmektedir (%50,8).
