“5. Sağlığımla ilgili olarak artık daha bilinçli
davranıyorum” ifadesine ilişkin olarak yanıt veren 1481 kişinin yaklaşık
üçte ikiye yakını (f=946, %63,9) “Evet,
aynen katılıyorum” demiştir. “Kısmen (biraz) katılıyorum” diyenlerin oranı
%26,8 (f=397) iken, “Hayır, hiç katılmıyorum” diyenlerin oranı ise %9,3 (f=138)
olmuştur. Demografik nitelikler bağlamında medeni durum değişkeninde önemli bir
farka rastlanmamıştır. Cinsiyet değişkenine göre kadınlar (f=558, %65,2)
erkeklere (f=388, %62,1) oranla televizyon sayesinde sağlıkları konusunda daha
fazla bilinç kazandıklarına ilişkin görüş belirtmiştir. Eğitime göre
değerlendirildiğinde ifadeye “Evet, aynen katılıyorum” diyenler arasında en
yüksek oran %67,6’yla (f=236) lise düzeyinde eğitime sahip olanlar, en düşük
oran ise %54,4’le (f=49) diplomasız / okuryazar olmayanlar arasında
saptanmıştır. Bölgeler kapsamında
“sağlığımla ilgili daha bilinçli davranıyorum” diyenler arasında en yüksek oran
%70,9’la (f=348) Marmara’da iken, Karadeniz Bölgesi’nde bu oran %55,5’de (f=81)
kalmıştır. İfadeye katılmadığını belirtenler en yüksek oranda (f=30, %14,4) Ege
Bölgesi’ndendir. Bölge türüne göre değerlendirildiğinde “Evet, aynen katılıyorum”
diyenler arasında en yüksek oran %67,1’le (f=292) büyükşehirlerde yaşayanlar
olurken, kırda yaşayanlarda bu oran
%61,2’dir (f=297). Yaş değişkenine göre sağlık konusunda televizyondan
bilinçlendiğini söyleyenler yüksek oranda (f=259, %68,2) “25-34” yaş aralığında
olanlardır. “24 ve altı” grupta yer alanların oranı ise %58,9 (f=155)
seviyelerindedir. Gelir gruplarına göre ifadeye en fazla katılanların %74,1’lik
oranda (f=43) “3.200 TL ve üstü” gelire sahip olanlar olması dikkat çekicidir.
“799 TL ve altında” hane gelirine sahip olanlarda bu oran %61’dir (f=250).
Sağlık güvencesi bağlamında “Evet, aynen katılıyorum” diyenlerin %65,9’u (f=83)
sigortası olmayanlarken, özel sağlık-diğer güvencelere sahip olanlarda bu oran
%58,8’dir (f=20). Mesleklere göre “Evet, kesinlikle katılıyorum” yanıtı
%73,3’lük (f=96) oranda emekliler tarafından verilmiştir. Ticari faaliyetlerde
bulunanların oranı ise %53,5’de (f=107) kalmıştır. Televizyonda yayımlanan
sağlık konulu haber ve programlara güvenme düzeyi ile bu ifadeye verilen
yanıtlar karşılaştırıldığında, ifadeye katılanların önemli bir kısmının (%43,2)
televizyondan edindikleri bilgiye güvenenler olduğu belirlenmiştir. Televizyon
içeriklerine güvendiğini söyleyenler arasında da ifadeye katılma oranı üçte ikiden
fazladır (%68,9). İfadeye katılmayanlar arasında da televizyon içeriklerine
güvenmeme oranı yüksektir (%42,8).
“6. Öğrendiğim bilgileri başkalarına da aktarıyorum” ifadesine ilişkin olarak yanıt veren 1.480
kişinin yaklaşık üçte ikisi (f=971, %65,6)
“Evet, aynen katılıyorum” demiştir. “Kısmen (biraz) katılıyorum”
diyenlerin oranı %20,7 (f=307) iken, “Hayır, hiç katılmıyorum” diyenlerin oranı
ise %13,6’da (f=202) kalmıştır. Cinsiyete göre televizyondan aldığı bilgiyi
başkalarına aktarmanın kadınlarda (f=597, %69,9) erkeklere (f=374, %59,7)
oranla daha fazla olduğu belirlenmiştir. Medeni duruma göre
değerlendirildiğinde “boşanmış/dul” olanların dörtte üçten fazlasının (f=53,
%77,9) ifadeye aynen katıldığı tespit edilirken, bekârlarda bu oran %62,6 (f=231)
seviyesinde gerçekleşmiştir. Eğitim düzeyine göre değerlendirildiğinde soruya
yanıt verenler arasında ifadeye “Evet, aynen katılıyorum” diyenlerin üçte
ikiden fazlası (f=576, %67,8) ilköğretim mezunlarıyken, diplomasızlarda bu oran
%56,7’dir (f=51). Bölgelere göre ifadeye “Katılma” oranı en fazla Marmara
(f=343, %69,9) ve Akdeniz (f=148, %68,2) Bölgelerindedir. Bölge türü bağlamında
ifadeye “Katılma” oranı en fazla kentlerdeyken (f=385, %68,4), kırda
yaşayanlarda bu oran %61,9’dur (f=299). 25-34 yaş grubunda (f=260, %68,4) ve
45-54 yaş grubunda (f=184, %68,4) olanlarda ifadeye katılmanın daha fazla
olduğu tespit edilmiştir. Buna karşın 65 ve üstü yaş grubundakilerde bu oran
%60,9’dur (f=53). Gelir düzeylerine göre %79,3’le (f=46) 3.200 TL ve üstünde
(en üst düzey) gelire sahip olanların ifadeye katıldıkları tespit edilirken,
800-1.599 TL aralığında (ikinci düzey) gelire sahip olanlarda bu oran %65,1’dir
(f=460). Sağlık güvenceleri bağlamında incelendiğinde ifadeye “Katılma” en
yüksek oranda SGK’lılarca (f=788, %66,8) gerçekleşmiştir. Sigortası
olmayanlarda bu oran %59,5’dir (f=75). Mesleklere göre değerlendirildiğinde ev
hanımları (f=430, %71,1) ile emeklilerin (f=93, %71) yüksek oranlarda
televizyondan edindikleri bilgileri başkalarına aktardıkları belirlenmiştir.
Ticari faaliyetlerde bulunanlarda bu oran %56,3’tür (f=112). Televizyonda
yayımlanan sağlık konulu haber ve programlara güvenme düzeyi ile bu ifadeye
verilen yanıtlar karşılaştırıldığında, ifadeye katılanların önemli bir kısmının
(%42,6) televizyondan edindikleri bilgiye güvenenler olduğu belirlenmiştir.
Televizyon içeriklerine güvendiğini söyleyenler arasında da ifadeye katılma
oranı üçte ikiden fazladır (%69,7). Aynı şekilde televizyon içeriklerine kısmen
güvenenler arasında da ifadeye katılma oranı yüksektir (%66,2). İfadeye
katılmayanlar arasında da televizyon içeriklerine güvenmeme oranı yüksektir
(%38,6).
“7. Doktora gidip para vermek yerine sağlığımla ilgili
bilgileri öğrenebiliyorum” ifadesine
yanıt veren 1476 kişinin üçte ikiye yakını (f=890, %60,3) “Hayır, hiç
katılmıyorum” demiştir. “Kısmen (biraz) katılıyorum” diyenlerin oranı %20,7 (f=306) iken, “Evet,
aynen katılıyorum” diyenlerin oranı ise %19 (f=280) olmuştur. Demografik
nitelikler bağlamında cinsiyet değişkeninde önemli bir farka rastlanmamıştır.
Medeni duruma göre değerlendirildiğinde evlilerin genel eğilimden farklı olarak
daha yüksek oranda “Evet, aynen katılıyorum” (f=203, %19,6) demeleri dikkat
çekici bulunmuştur. Eğitime göre “Hayır, hiç katılmıyorum” diyenlerin dörtte
üçe yakını (f=65, %72,2) diplomasız, okuryazar olmayanlardır. İlköğretim
mezunlarında bu oran genel ortalamanın altında, %57,8’dir (f=489). İfadeye en
yüksek oranda katıldığını belirten grup da bu paralelde %20,6’yla (f=174)
ilköğretim mezunlarıdır. Bölgelere göre değerlendirildiğinde Karadeniz
Bölgesi’nde ifadeye %73,4’le (f=105) “Hayır, hiç katılmıyorum” denildiği
belirlenirken, Marmara’da bu oran genel ortalamanın altında ve %50,4
(f=247)’tür. En yüksek oranda “Evet, aynen katılıyorum” yanıtı da Akdeniz Bölgesi’nde
alınmıştır (f=49, %22,6). Bölge türlerine göre ifadeye katılmayanlar en yüksek
oranda kırda (f=342, %70,8) yaşayanlarken, kentlerde bu oran %52,9’dur (f=296).
Yaşa göre ifadeye katılmayanların üçte ikiden fazlasını (f=96, %65,3) “55-64”
yaş aralığındakiler oluştururken, “45-54” yaş aralığında bu oran genel
ortalamanın altında ve %56,3’tür (f=151). “Evet, aynen katılıyorum” diyenler
arasında en düşük oran %15,3’le (f=40) 24 ve altı yaş grubudur. Gelire göre
değerlendirildiğine ifadeye “Hayır, hiç katılmıyorum” diyenlerin %63,3’ü
(f=257) 799 TL ve altında gelire sahiptir. Genel ortalamadan farklı olarak
1.600-2.399 TL (f=30, %20,4) ile 799 TL ve altında (f=78, %19,2) gelire sahip
olanların “Evet, aynen katılıyorum” seçeneğini tercih ettiği belirlenmiştir.
“Evet, aynen katılıyorum” diyenler arasında en düşük oran %10’la (f=10)
2.400-3.199 TL arasında gelir düzeyine sahip olanlardır. Sağlık güvencesine
göre değerlendirildiğinde ifadeye katılmayanların en yüksek oranda sigortası
olmayanlar (f=79, %62,7) olduğu belirlenirken, özel sağlık sigortası ve diğer
güvencelere sahip olanlarda bu oran %55,9’dur (f=19). Mesleklere göre genel
eğilim “Hayır, hiç katılmıyorum” yönündedir. Televizyonda yayımlanan sağlık
konulu haber ve programlara güvenme düzeyi ile bu ifadeye verilen yanıtlar
karşılaştırıldığında, ifadeye katılanların önemli bir kısmının (%40,5)
televizyondan edindikleri bilgiye güvenenler olduğu belirlenmiştir. İfadeye hiç
katılmadığını söyleyenler açısından da en yüksek oran yine televizyon
içeriklerine güvenenler yönünde çıkmıştır (%39,4). Televizyon içeriklerine “Oldukça
güvenirim” diyenler açısından bakıldığında, bu kişilerin yarıdan fazlasının
ifadeye “Hiç katılmadıkları” anlaşılmaktadır (%59,5). Televizyon içeriklerine
pek güvenmediğini söyleyenler açısından da ifadeye hiç katılmama oranı daha
yüksektir (%67,1). Dolayısıyla doktora gidip para vermek yerine sağlıkla ilgili
bilgileri televizyondan öğrenebilme durumuyla televizyon içeriklerindeki
bilgiye güven arasında önemli farklılık bulunmadığı söylenebilir.
“8. Doktordan öğrendiğim rahatsızlığım ile ilgili bilgi,
ilaç ve tedavileri kontrol edebiliyor ve araştırıyorum” ifadesine
yanıt veren 1472 kişinin yaklaşık üçte birden fazlası (f=556, %37,8) “Evet,
aynen katılıyorum” demiştir. “Kısmen (biraz) katılıyorum” diyenlerin oranı %31,3 (f=460) iken, “Hayır,
hiç katılmıyorum” diyenlerin oranı ise %31’de (f=456) kalmıştır. Demografik
nitelikler bağlamında cinsiyet değişkeninde önemli bir farka rastlanmamıştır.
Medeni durum açısından boşanmış / dullarda katılma oranı en yüksek orandadır
(f=28, %41,2). Eğitim düzeyine göre değerlendirildiğinde genel eğilimden farklı
olarak diplomasız/okuryazar olmayanların yarıya yakınının (f=44, %49,4) ifadeye
“Hayır, hiç katılmıyorum” dediği belirlenmiştir. İlköğretim mezunlarının %32’si
(f=270) de “Hayır, hiç katılmıyorum” yanıtını vermiştir. Lise ve üstü eğitime
sahip olanların ise katılma düzeyi yüzde 40’ların üzerindedir. Bölgelere göre
incelendiğinde genel eğilimin “Evet, aynen katılıyorum” yönünde olduğu tespit
edilmiştir. Ancak genel eğilimin aksine Ege (f=112, %53,8) ve İç Anadolu (f=87,
%38) Bölgelerinde “Hayır, hiç katılmıyorum” seçeneği öne çıkarken; Akdeniz
Bölgesi’nde %39,6’yla (f=86) “Kısmen (biraz) katılıyorum” dendiği
belirlenmiştir. En yüksek “Katılma” ise %47,7’lik oranla (f=51) Güneydoğu
Anadolu’da dikkati çekmiştir. Bölge türüne göre “Evet, aynen katılıyorum”
diyenlerin yarıya yakını (f=200, %46,4) büyükşehirlerde yaşayanlardır. Genel
eğilimin aksine kırda yaşayanların %42,3’ü (f=204) ifadeye katılmadıklarını
belirtmişlerdir. Yaş gruplarına göre “Evet, aynen katılıyorum” diyenler
arasında, 25-34 yaş grubundakiler daha yüksek seviyededir (f=162, %42,9). Genel
eğilimden farklı olarak 24 ve altı yaş grubundakiler ise %36,4’le (f=95)
ifadeye “Kısmen (biraz) katılıyorum” demiştir. Gelir düzeylerine göre “Evet,
aynen katılıyorum” diyenlerin %48,6’sı (f=72) 1.600-2.399 TL arasında (3.
Düzey) gelire sahip olanlardır. Genel ortalamadan farklı olarak 799 TL ve altı
gelire sahip olanlar birbirine eşit oranda (%36) “Hayır, hiç katılmıyorum” ve
“Evet, aynen katılıyorum” demiştir. Sağlık güvencesi değişkeni bağlamında
“Evet, aynen katılıyorum” diyenler arasında SGK’lılar %38,6’yla (f=452) en üst
sıradadır. Ancak genel ortalamadan farklı olarak özel sağlık ve diğer
güvencelere sahip olanlar arasında %41,2 (f=14) oranında, “Kısmen (biraz)
katılıyorum” seçeneği daha çok tercih edilmiştir. Yeşil kart sahipleri de daha
çok %35,9 (f=46) ile “Hayır, hiç katılmıyorum” demiştir. Mesleklere göre
ifadeye en fazla katıldığı belirlenen grup %43,5’le (f=57) emeklilerdir. Genel
ortalamadan farklı olarak ticari faaliyetlerde bulunanlar (f=68, %34) ile
öğrencilerin (f=49, %38) ifadeye “Kısmen (biraz) katılıyorum” yanıtını
verdikleri tespit edilmiştir. Televizyonda yayımlanan sağlık konulu haber ve
programlara güvenme düzeyi ile bu ifadeye verilen yanıtlar
karşılaştırıldığında, ifadeye katılanların önemli bir kısmının (%42,3)
televizyondan edindikleri bilgiye güvenenler olduğu belirlenmiştir. İfadeye hiç
katılmadığını söyleyenler açısından da en yüksek oran yine televizyon
içeriklerine güvenenler yönünde çıkmıştır (%37,3). Televizyon içeriklerine “Oldukça
güvenirim” diyenler açısından bakıldığında, bu kişilerin önemli bir kısmının
(%39,9) ifadeye katıldıkları anlaşılmaktadır. Güvenmeyenler de yüksek oranda
ifadeye katılmamaktadır (%37,4).
