1.13.Temalar (Ana Konular)

Sebze, meyve ve gıda görüntüsü doğrudan ilişkili olduğu “Beslenme” kategorisinde ağırlıklı olarak kullanılmıştır (%85,9).




Tablo 112. Temalar ile Görsel Malzemenin Konusu Karşılaştırması
 % (Sütun)
Kaynak Kişinin Görüntüsü
Kadın Görüntüsü
Sebze, Meyve, Gıda, Baharat, İçecek, Yemek
Etkinlik, Tören, Kutlamadan bir sahne
Erkek Görüntüsü
Beslenme
12,7
26,2
85,9
7,8
16,1
İç hastalıkları / Genel cerrahi
16,4
18,8
21
11,5
15,9
Onkoloji / Kanser
11,3
12,5
20,2
12,4
10,4
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
15,4
1,7
0,1
25,4
4,1
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
8,8
11
20,3
5,8
16,0
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
6,7
20,6
14,3
3,8
8,7
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
11,9
1,2
0,3
3,9
3,0
Kadın Hastalıkları ve Doğum
6
9,4
3,4
4,4
9,4
Sağlık Bakanlığı
9,5
1,1
0,1
8,5
2,3
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
8
1,4
0,6
7,8
3,1
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
3,7
13,6
4,1
1,7
13,3
Çocuk Sağlığı
5,1
2,6
1,1
3,7
2,6
Ruh Sağlığı
4,1
1,8
5,7
3,4
2,6
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
4,6
4,4
3,7
2,7
9,8
Madde Bağımlılığı
3,6
6,6
3,5
1,4
6,0
Üroloji
3,1
2,4
3,4
3,1
2,9
Acil Tıp
3,1
2,8
1,2
5,3
4,0
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
2,8
1
1,8
2,2
,9
Bebek Bakımı ve Sağlığı
3,3
5,8
3,1
1,4
4,3
Deri Hastalıkları / Dermatoloji
2,4
3,5
7,9
0,8
2,9
Çevre ve Sağlık
2,4
3,8
2
1,3
3,6
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
2,3
5,9
1,6
0,2
1,8
Diğer
35,6
31
9,8
41,6
42,8
N
8.137
5.618
4.093
2.589
2.381

Görsel malzemenin niteliği ile yazıların teması karşılaştırıldığında, görsel malzeme bulunmayan yazıların daha çok “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%15,9) temalı yazılar olduğu belirlenmiştir. Bu yazıları “Beslenme” teması izlemektedir (%15,7).

Yazıların teması bağlamında yazılara eşlik eden görsel malzemenin niteliği incelendiğinde en sık kullanılan görsel malzemenin “Mizansen/Arşiv/Destekleyici görüntü” olduğu saptanmıştır (f=18.394). Ardından ise “Gerçek olay/Kişiye ait görüntü” gelmektedir (f=13.997).

En fazla oranda “Mizansen/Arşiv/Destekleyici görüntü”, “Beslenme” (%27), “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%17,8), “Onkoloji/Kanser” (%13,7), “Güzellik, bakım, zayıflama ve sağlıklı yaşam” (%12,3) ile “Kardiyoloji/Kalp Damar Cerrahisi” (%11,8) temalı yazılarda kullanılmıştır. En fazla oranda “Gerçek olay/Kişiye ait görüntü”, “Sağlık kurumları, hastaneler ve sağlık ocakları” (%18,1) temalı yazılarla, “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%15,6) ve “Hasta ve yakınlarının sorunları” (%13,4) temalı yazılarda kullanılmıştır. “Gerçek olay/Kişiye ait görüntü” kullanımında “Onkoloji/Kanser” ve “Sağlık çalışanları ve sorunları” temaları da öne çıkmıştır. Genel illüstrasyon kullanımında “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%19,2), “Kardiyoloji/Kalp Damar Cerrahisi” (%15,9) ve “Onkoloji/Kanser” (%15,2) temaları ilk üç sırada yer almıştır.

Amblem, logo, mühür vs. kullanımı (f=378), tüm görsel malzeme kullanımı içinde en düşük olanıdır. Bu kategoride en çok işlenen tema %19,3’le “Sağlık Bakanlığı” olmuştur.

Tablo 113. Temalar ile Görsel Malzeme Niteliği Karşılaştırması
 % (Sütun)
Yok, bulunmuyor
Mizansen / Arşiv
Gerçek Olay / Kişiye Ait Görüntü
İllüstrasyon
Amblem, Logo, Mühür
Beslenme
15,7
27
10
14
9,8
İç hastalıkları / Genel cerrahi
15,9
17,8
15,6
19,2
7,7
Onkoloji / Kanser
12,3
13,7
10,8
15,2
13,5
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
9,1
11,8
8,9
15,9
5
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
9,8
4
18,1
5,5
16,1
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
5,9
12,3
5,9
7,2
6,9
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
10
3,3
10,2
4
9,3
Kadın Hastalıkları ve Doğum
5,5
8,1
5,3
6,3
2,6
Sağlık Bakanlığı
9,5
4,6
7
4,6
19,3
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
5,4
1,8
13,4
1,6
3,4
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
5,2
7,8
3,1
9,2
3,4
Çocuk Sağlığı
7,2
5,3
4,6
5
18,5
Ruh Sağlığı
4,4
6,6
3,5
3,3
3,7
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
4,1
4,3
3,3
9,9
1,6
Madde Bağımlılığı
3,5
3,8
4
3,8
1,9
Üroloji
3,9
3,8
3
6,9
5
Acil Tıp
3,5
3,3
3,8
2,3
2,6
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
2,2
4,3
2,8
2,4
0,8
Bebek Bakımı ve Sağlığı
3
4,2
2,5
2,1
1,3
Deri Hastalıkları / Dermatoloji
3,1
3,7
2
2,1
0,8
Çevre ve Sağlık
2,3
3,7
1,8
1,9
1,1
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
3
2,4
2,8
2,8
1,9
Diğer
31,1
30,8
36
39
33,4
N
7.978
18.394
13.997
960
378

En çok sağlık yazısına yer veren tirajı 100 binin üzerindeki yaygın gazeteler incelendiğinde en çok sağlık konulu yazının Habertürk gazetesinde çıktığı görülmüştür (f=1.005). Onu sırayla Milliyet (f=712) ve Takvim (f=649) gazeteleri izlemiştir. Sabah (f=587) ve Güneş (f=584) en az sağlık konulu yazıya yer veren gazeteler olmuştur.

Habertürk gazetesinde en sık işlenen ilk üç tema “Beslenme”(%24,8), “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%17) ve “Güzellik, bakım, zayıflama ve sağlıklı yaşam” (%14,9) olarak belirlenmiştir. Milliyet gazetesinde bu sıralama “Beslenme” (%25,8), “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%18,5), “Onkoloji/ Kanser” (%15,3) şeklinde, Takvim gazetesinde “Beslenme” (%32), “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%17,1), “Onkoloji/Kanser” (%15,6) şeklinde yer almıştır. Hürriyet gazetesi, “Beslenme” (%23,4), “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%19,8) ve “Güzellik/ Bakım/Zayıflama/Sağlıklı Yaşam” (%14,5) temalarını en sık oranda işlemiştir. Sabah gazetesinde ise en çok işlenen temalar sıralamasında; ilk sırada “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (%17,2), ikinci sırada “Beslenme” (%15,2) ve üçüncü sırada “Onkoloji/Kanser” (%14,3) yer almıştır.

Öte yandan en büyük farklılaşmanın ise Posta gazetesinde görüldüğü söylenebilir. Posta, diğer gazetelerden farklı olarak, “Cinsel sağlık” (%24,6) temasını en sık işleyen gazete olmuştur. Posta gazetesinde en sık işlenen ikinci tema ise “Kadın Hastalıkları ve Doğum” (%20,2) olarak belirlenmiştir. Bu iki konuyu, diğer gazetelerde de öne çıkan “Üroloji” (%15,1) teması izlemiştir.

Tablo incelenerek daha aşağıdaki temalara bakıldığında, Habertürk gazetesinde “Çocuk sağlığı”, “Nöroloji/Beyin ve Sinir Cerrahisi”, “Sağlık Bakanlığı”, “Madde bağımlılığı” ile “Bebek bakımı ve sağlığı” temalarının daha öne çıktığı görülmektedir. Milliyet gazetesinde de “Nöroloji/Beyin ve Sinir Cerrahisi”, “Çocuk sağlığı”, “Madde bağımlılığı” ve “Sağlık Bakanlığı” temaları, diğer temalardan daha ön sıradadır. Takvim gazetesinde “Alternatif/Tamamlayıcı tıp” teması ağırlık kazanmıştır. Diğer gazetelerden farklı olarak Posta gazetesinde “Sağlık çalışanları ve sorunları” dikkat çeken tema olmuştur. Aynı konu Hürriyet gazetesinde önemli oranda yer bulmuştur. “Sağlık kurumları, hastaneler ve sağlık ocakları” da Hürriyet gazetesinde önem verdiği temalar arasında görülmektedir.

Tablo 114. Temalar ile Yaygın, Tirajı 100 Bin Üzeri En Çok Haber Çıkan Gazeteler Karşılaştırması

 % (Sütun)
Habertürk
Milliyet
Takvim
Posta
Hürriyet
Sabah
Güneş
Beslenme
24,8
25,8
32
11,6
23,4
15,2
27,1
İç hastalıkları / Genel cerrahi
17
18,5
17,1
12,3
19,8
17,2
19
Onkoloji / Kanser
13,3
15,3
15,6
13,6
12,6
14,3
11,3
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
14,9
13,2
13,4
5,2
14,5
12,4
15,2
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
13,3
14
14,8
7,9
10,8
10,4
13
Kadın Hastalıkları ve Doğum
9
9
7,7
20,2
9,7
5,6
9,9
Ruh Sağlığı
8,5
8,4
8,5
5,4
6,4
9,2
8,9
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
6,2
5,5
8,3
8,9
5,7
12,4
3,8
Cinsel Sağlık
2,4
3,5
7,1
24,6
2,7
5,5
4,5
Üroloji
3,4
3,5
9,6
15,1
3,5
3,6
4,6
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
4,7
5,3
2,8
4,1
7,7
5,5
3,3
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
5,1
4,9
4
3,4
4
5,8
4,6
Çocuk Sağlığı
5,9
4,6
2,3
3
4
5,1
5,5
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
4
3,4
3,9
5,1
6,1
5,6
3,6
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
3,6
2,7
6,8
2,1
2,2
2,2
7,5
Sağlık Bakanlığı
4,9
3,8
2,6
2,5
5,5
4,1
1,9
Madde Bağımlılığı
4,7
3,9
3,1
2,1
2,7
2,7
2,7
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
3,8
3,4
2,3
2,6
5,9
3,9
0,9
Deri Hastalıkları / Dermatoloji
3,9
2,9
3,5
2,5
2,4
1,9
3,6
Bebek Bakımı ve Sağlığı
4,6
2,7
1,8
1,8
2,5
2,9
3,1
Fizik Tedavi ve İyileştirme
3,1
2,5
3,7
2
2,2
2,4
4,5
Acil Tıp
2,4
2,5
1,7
1,1
3,9
2,6
3,3
Estetik / Plastik Cerrahi
3
1,4
1,8
2
2,9
4,1
1,7
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
2,7
2,9
2,2
0,8
2,2
2,7
2,6
Ağız / Diş Sağlığı
2,1
1,3
2,8
0,7
1,2
1,9
3,3
Göz Sağlığı
1,7
2
1,1
1
1,2
3,2
2,2
Ortopedi ve Travmatoloji
1,6
1,4
1,5
1,1
1,3
2
3,4
Genetik
1,8
2
1,2
1,3
1
2
0,7
Diğer
18
17,8
13,8
16,4
21,7
24,1
13,4
N
1.005
712
649
610
595
587
584