2.TELEVİZYON YAYINLARININ ANALİZİ - III

6.Adı Geçen Kurumlar


Video görüntülerde adı herhangi bir şekilde geçen, haber kaynağının kurumu olarak belirtilen ya da hakkında konuşulan kurum olarak değinilen kurum isimleri en fazla 10 farklı kuruma kadar ayrıca kodlanmıştır.
Buna göre, incelenen görüntülerin %42,5’inde herhangi bir kurum adı açık olarak belirtilmemiştir (f=4.421). Görüntülerin %21,1’inde (f=2.198) herhangi bir hastanenin adı açık olarak, %16,2’sinde (f=1.681) ise Sağlık Bakanlığı adı dile getirilmiştir.


Tablo 143. Adı Geçen Kurumlar

Frekans
%
Hastaneler
2198
21,1
Sağlık Bakanlığı
1681
16,2
STK - Sağlık alanındaki diğer ulusal örgütler
693
6,7
Sosyal Güvenlik Kurumu
517
5
Yerli Üniversite ve Araştırma Kurumları
415
4
Mahkemeler / Avukat Büroları
351
3,4
Tabip(ler) Odası/Birliği
324
3,1
Dünya Sağlık Örgütü (WHO-DSÖ)
302
2,9
Yabancı Sağlık Örgüt ve Kurumları
250
2,4
STK - Sağlık dışındaki diğer ulusal örgütler
244
2,3
Yabancı Üniversite ve Araştırma Kurumları
238
2,3
İl Sağlık Müdürlüğü
231
2,2
Eczacılar Birliği / Odası
203
2
Yerel Yönetimler
201
1,9
Tarım Bakanlığı
184
1,8
Başbakanlık, Bakanlar Kurulu, Hükümet
181
1,7
Siyasal Partiler
178
1,7
Diğer Devlet Daireleri (Sağlık Dışındaki)
174
1,7
Türkiye Büyük Millet Meclisi
161
1,5
Diğer Bakanlıklar
156
1,5
Özel Şirket/ İşletme
133
1,3
Yabancı Siyasi Kurumlar
115
1,1
Diğer Sağlık Kuruluşları
104
1
Diğer
948
9,1
Yok, bulunmuyor
4421
42,5
N
10408


Adı geçen kurumlara yayın türü bağlamında bakıldığında, herhangi bir kurumun adının belirtilmeme oranının sağlık programlarında daha yüksek olduğu anlaşılmaktadır (%59,5). Başka bir deyişle sağlık programlarının yarıdan fazlasında herhangi bir kurumun adından söz edilmemektedir. Buna karşın haberlerde %23,9 oranında Sağlık Bakanlığı’nın ve %18,6 oranında da herhangi bir hastanenin adına değinilmiştir. “Sağlık programları” ve “Diğer programlar”da ise “Hastaneler” ve “Sağlık Bakanlığı” öne çıkan kurumlar olarak saptanmıştır.

Tablo 144. Adı Geçen Kurumlar ile Yayın Türü Karşılaştırması
(Sütun %)
Haberler
Sağlık programları
Diğer programlar
Hastaneler
18,6
26
20,5
Sağlık Bakanlığı
23,9
5,1
12,6
STK - Sağlık alanındaki diğer ulusal örgütler
6,3
5,4
8,9
Sosyal Güvenlik Kurumu
7
1,6
4,6
Yerli Üniversite ve Araştırma Kurumları
3,5
3,3
5,9
Mahkemeler / Avukat Büroları
6
0,1
1,6
Tabip(ler) Odası/Birliği
4,9
0,3
2,6
Dünya Sağlık Örgütü (WHO-DSÖ)
3,7
1,8
2,6
Yabancı Sağlık Örgüt ve Kurumları
2,8
1,9
2,2
STK - Sağlık dışındaki diğer ulusal örgütler
2,6
1
3,4
Yabancı Üniversite ve Araştırma Kurumları
2,7
1,9
1,9
İl Sağlık Müdürlüğü
3,8
0,2
1,1
Eczacılar Birliği / Odası
3,1
0,2
1,6
Yerel Yönetimler
2,8
0,2
2,1
Tarım Bakanlığı
2,5
0,5
1,6
Başbakanlık, Bakanlar Kurulu, Hükümet
2,9
0,1
1,2
Siyasal Partiler
2,8

1,4
Diğer Devlet Daireleri (Sağlık Dışındaki)
2,7
0,1
1,3
Türkiye Büyük Millet Meclisi
2,4
0
1,5
Diğer Bakanlıklar
1,7
0,3
2,5
Özel Şirket/ İşletme
1,2
1,2
1,5
Yabancı Siyasi Kurumlar
1,3
0,4
1,5
Diğer
11,6
5,5
6,5
Yok, bulunmuyor.
29,4
59,5
50,3
N
45187
2907
2314

2.7.Dil ve Anlatım Yapısı 

İncelenen video görüntülerin sahip olduğu dil ve anlatım yapısı en fazla beş farklı kategoriye kadar kodlanmıştır. Buna göre incelenen görüntülerin tamamına yakınının “Halk dili-Anlaşılır” nitelikte olduğu belirlenmiştir (%99,8). Bu oranın yüksekliğini de kodlayıcıların eğitimli kişiler olmasıyla ilişkilendirmek mümkündür. Buna karşın yayınların  %61,9’unun (f=6.438) “Örnekleyici” nitelikte; %14’ünün (f=1.452) “Teknik-bilimsel” nitelikte değerlendirildiği de söylenmelidir.


Tablo 145. Dil ve Anlatım Yapısı

Frekans
%
Halk Dili-Anlaşılır
10386
99,8
Örnekleyici (Başka başka örnekler veren)
6438
61,9
Teknik - Bilimsel
1452
14,0
Duygusal
288
2,8
Öyküleyici, Hikâye, Masal
204
2,0
N
10408


Dil ve anlatım yapısına yayın türü bağlamında bakıldığında, tüm türler arasında önemli bir farklılık dikkati çekmemekle birlikte, farklı olarak haber türündeki videolarda “Örnekleyici” anlatımlara en az oranda rastlandığı (%42,3); “Sağlık programları”nda ise “Teknik bilimsel” (%28,2) ve “Örnekleyici” (%85) dile daha yüksek oranda yer verildiği belirtilebilir.

2.8.Metin Üslubu

Metin üslubu bir video görüntü için en fazla beş kategoriye kadar kodlanmıştır. Buna göre incelenen görüntülerin neredeyse tamamının “Bilgilendirici” nitelikte olduğu belirlenmiştir (%99,3). Görüntülerin yarıdan fazlası “Tavsiye veren/Öneri getiren” nitelikte bulunmuştur (f=5.326; %51,2). Görüntülerin %19,7’si “Uyarıcı” (f=2.051), %10,8’i ise “Eleştirel” niteliktedir (f=1.125).

Tablo 146. Metin Üslubu

Frekans
 %
Bilgilendirici
10339
99,3
Tavsiye Veren/Öneri Getiren
5326
51,2
Uyarıcı
2051
19,7
Eleştirel
1125
10,8
Umut Verici
826
7,9
Endişelendirici, Kaygı Uyandırıcı
615
5,9
Reklam
490
4,7
Takdir Edici / Övücü
489
4,7
Magazin
183
1,8
Yargılayıcı / Suçlayıcı
177
1,7
Diğer
171
1,6
N
10408


Yayın türü bağlamında metin üslubuna bakıldığında, tüm yayın türleri arasında önemli bir farklılık dikkati çekmemekte ve “Bilgilendirici” üslubun öne çıktığı anlaşılmaktadır. Sağlık programlarında diğer yayın türlerinden farklı olarak “Tavsiye veren/Öneri getiren” üsluba daha yüksek oranda yer verilmiştir (%85,1). Ayrıca sağlık programları ve diğer program türlerindeki yayınların “Uyarıcı” üslubu kullanma oranlarının eşit olduğu tespit edilmiştir (%20,6).



Tablo 147. Metin Üslubu ile Yayın Türü Karşılaştırması
(Sütun %)
Haberler
Sağlık programları
Diğer programlar
Bilgilendirici
99,3
99,5
99,2
Tavsiye Veren/Öneri Getiren
23,7
85,1
70,1
Uyarıcı
18,8
20,6
20,6
Eleştirel
14,1
3,6
12,6
Umut Verici
7,9
9,8
5,7
Endişelendirici, Kaygı Uyandırıcı
8,6
2,8
3,7
Reklam
1,1
9,8
6,4
Takdir Edici / Övücü
4,1
5
5,7
Magazin
0,6
1,1
5,2
Yargılayıcı / Suçlayıcı
2,7
0,1
1,4
Diğer
2,2
0,6
1,6
N
45187
2907
2314