2.TELEVİZYON YAYINLARININ ANALİZİ - V

2.11.Ekran Kullanımı

İncelenen görüntülerin ekran kullanım türleri ele alındığında yayınların %90,5’inin (f=9.424) “Stüdyo” kaydı olduğu tespit edilmiştir. Bunu ikinci sırada “VTR (videobant görüntüsü)” takip etmektedir (f=6.798; %65,3). İncelenen görüntülerin üçte birinde “Split screen” yani ekranın bölünerek, birden çok görüntünün bir arada kullanılması söz konusudur (f=3.451; %33,2). Kayıtların %14,6’sında da “Telefon bağlantısı” yapılmış ve bu durum ekrana yansıtılmıştır (f=1.518).


Tablo 151. Ekran Kullanımı

Frekans
%
Stüdyo
9424
90,5
VTR, Bant kaydı
6798
65,3
Split Screen
3451
33,2
Telefon Bağlantısı
1518
14,6
Fotoğraf (TV'de gösterilen fotoğraflar)
644
6,2
Simülasyon / Canlandırma
592
5,7
e-Posta, SMS
483
4,6
Dış Mekân
304
2,9
Maket (İskelet, organ vs.)
261
2,5
İllüstrasyon
199
1,9
Olay Yerinden Bağlantı
182
1,7
Diğer
290
2,8
TOPLAM
10408
100



Ekran kullanımına yayın türü bağlamında bakıldığında ise haberlerde en fazla oranda “VTR”nin yayımlandığı (%95,7), Sağlık programlarının neredeyse tamamının “Stüdyo”da yapıldığı (%94,7), Diğer programlarda ise yaygın olarak “Stüdyo çekimi” (%91,3) ve “Split screen” kullanıldığı (%45) görülmüştür. Sağlık ve diğer programlarda birbirlerine yakın oranda telefon bağlantısı da öne çıkan bir kategori olmuştur.

Tablo 152. Ekran Kullanımı ile Yayın Türü Karşılaştırması
 (Sütun %)
Haberler
Sağlık programları
Diğer programlar
Stüdyo
87,9
94,7
91,3
VTR, Bant kaydı
95,7
32,3
38,6
Split Screen
22,2
43,3
45
Telefon Bağlantısı
2,7
26,6
26,1
Fotoğraf (TV'de gösterilen fotoğraflar)
3,3
12,5
4,7
Simülasyon / Canlandırma
4,1
9,7
4,1
e-Posta, SMS
0,1
10,3
7,7
Dış Mekân
1,5
3,2
5,7
Maket (İskelet, organ vs.)
0,3
6,4
2,5
İllüstrasyon
1
4
1,3
Olay Yerinden Bağlantı
2,1
0,6
2,4
Diğer
1,9
2,7
4,8
N
45187
2907
2314

2.12.Temalar (Ana Konular)

İncelenen görüntülerde değinilen temalar ya da ana konular en önemli ilk 10 konu bağlamında kodlanmıştır. Buna göre ana kategoriler bağlamında bakıldığında, en çok değinilen temaların başında “Beslenme” (f=1.612; %15,5) ile “İç hastalıkları / Genel cerrahi” (f=1.453; %14) kategorileri gelmektedir. Bunu takip eden diğer konular sırasıyla “Güzellik, bakım, zayıflama ve sağlıklı yaşam” (f=1.015; %9,8), “Onkoloji ve kanser” (f=894; %8,6) ve “Sağlık Bakanlığı”dır (f=752; %7,2).

Tablo 153. Televizyon İçeriklerinde Değinilen Temalar


Frekans
%
1
Beslenme
1612
15,5
2
İç hastalıkları / Genel cerrahi
1453
14
3
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
1015
9,8
4
Onkoloji / Kanser
894
8,6
5
Sağlık Bakanlığı
752
7,2
6
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
744
7,1
7
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
739
7,1
8
Ruh Sağlığı
731
7
9
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
643
6,2
10
Kadın Hastalıkları ve Doğum
640
6,1
11
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
595
5,7
12
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
568
5,5
13
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
477
4,6
14
Madde Bağımlılığı
406
3,9
15
Fizik Tedavi ve İyileştirme
405
3,9
16
Çocuk Sağlığı
382
3,7
17
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
366
3,5
18
Estetik / Plastik Cerrahi
359
3,4
19
Acil Tıp
326
3,1
20
Üroloji
319
3,1
21
Göz Sağlığı
315
3
22
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
309
3
23
Ağız / Diş Sağlığı
255
2,5
24
Bebek Bakımı ve Sağlığı
247
2,4
25
Ortopedi ve Travmatoloji
236
2,3
26
Deri Hastalıkları / Dermatoloji
232
2,2
27
Domuz Gribi
197
1,9
28
Cinsel Sağlık
156
1,5
29
Koruyucu Hekimlik ve Aile Hekimliği
146
1,4
30
Çevre ve Sağlık
130
1,2
31
Diğer
1222
11,8

N
10408


Tabloda %1’in altında değere sahip bulunan genetik (f=95), sağlık sigortacılığı (f=66), fiziksel ve zihinsel engelliler (f=64), Alzheimer (f=50), AIDS/HIV (f=48), görüntüleme teknikleri (f=38), sağlık turizmi (f=32), adli tıp (f=30) ve diğer konulara (799) ilişkin değinmeler “Diğer” kategorisi altında birleştirilmiştir.
Temaların incelenen zaman aralıklarına göre dağılımına bakıldığında, beslenme yılın ilk altı ayında da en çok işlenen temadır. Ramazan ayının da etkisiyle temmuz, ağustos ve eylül aylarında da daha çok beslenme temalı yazıların öne çıktığı belirlenmiştir (%19). Yılın son üç ayında ise “İç hastalıkları / Genel cerrahi” konusu öne çıkmıştır (%13,9). Yılın ilk üç ayında sağlık çalışanları ve sorunları ile “Alternatif tıp” konularındaki değinmelerin diğer aylara kıyasla daha fazla oranda yer bulduğu görülmektedir. Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında ise “Güzellik, bakım, zayıflama ve sağlıklı yaşam” konularının oranı artmıştır (%12). Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında “Sağlık Bakanlığı”na ilişkin anlatımlarda önemli oranda artış dikkati çekmektedir (%10,7). Yılın son üç ayında da “Onkoloji/ Kanser” teması üçüncü sırada en çok işlenen tema olmuştur (%9,9).

Tablo 154. Temalar ile Yayın Dönemi Karşılaştırması
(Sütun %)
Ocak, Şubat, Mart
Nisan, Mayıs, Haziran
Temmuz, Ağustos, Eylül
Ekim, Kasım, Aralık
Beslenme
15,7
14,2
19
13,2
İç Hastalıkları / Genel cerrahi
14,5
11,8
15,3
13,9
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
9,8
12
8,4
9,2
Onkoloji / Kanser
9,4
6,9
7,5
9,9
Sağlık Bakanlığı
7,1
3,7
10,7
7,1
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
9,9
6,5
5,1
6,6
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
10
2,4
10
5,1
Ruh Sağlığı
8,1
7,4
6,6
6
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
5,7
4,6
5,4
8,6
Kadın Hastalıkları ve Doğum
8,5
7,3
3,5
5,1
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
5,8
5,4
5,9
5,6
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
7,6
7,2
3,2
3,8
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları
5,4
3,2
3,5
5,7
Madde Bağımlılığı
6,6
2,6
3,5
2,5
Fizik Tedavi ve İyileştirme
4,8
3,4
3,4
3,8
Çocuk Sağlığı
3,5
3,6
4,1
3,5
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
5,9
2,1
3
2,6
Estetik / Plastik Cerrahi
2,6
3,5
3,8
4,1
Acil Tıp
2,3
3,8
4,3
2,5
Üroloji
4,1
2,8
2,3
2,9
Göz Sağlığı
2,6
2
1,6
5,4
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
3,4
1,4
2,6
4,1
Diğer
28,9
28,4
30,2
21
N
2947
2173
2453
2835

Programlar bazında görüntülerde işlenen temalara bakıldığında, “Ara haber bültenleri”nde en çok değinilen ya da yer verilen temanın “Sağlık Bakanlığı” olduğu anlaşılmaktadır (%14,7). İkinci sırada da “Sağlık çalışanları ve sorunları”na yer verilmektedir (%13). Ancak televizyonun en çok izlendiği “Ana haber bültenleri”ne gelindiğinde bu iki konunun daha gerilere düştüğü; ilk sıralara “Hasta yakınları ve sorunları” (%14,2), “Beslenme” (%14) ve “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%12,1) konularının yükseldiği görülmektedir.
Anket bulgularına göre katılımcıların en çok izledikleri program olan “Doktorum” programında işlenen temalara bakıldığında ise alınan örneklem çerçevesinde ilk sırayı “İç hastalıkları/Genel cerrahi” kategorisinin aldığı görülmektedir (%34,6). İkinci sırada ise “Beslenme” temasına değinildiği belirlenmiştir (%24,6). “Fizik tedavi ve iyileştirme” konuları en çok değinilen üçüncü temadır (%28,4).

Tablo 155. Temalar ile En çok Haber Çıkan Programlar Karşılaştırması
 (Sütun %)
Haberler
Ana haber
Mutlu yaşam
Sağlıklı günler
Herkes için sağlık
Doktorum
Moderatör
Önce Sağlık
Beslenme
10,6
14
9
8,1
28,6
24,6
12,7
9,2
İç hastalıkları / Genel cerrahi
10,9
12,1
15,9
21,3
19,9
34,6
8,8
7,6
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
2,4
4,6
30,6
25
6,5
11,4
1,0
37,3
Onkoloji / Kanser
6,6
9,8
3,7
4,4
9,5
5,7
7,8
2,2
Sağlık Bakanlığı
14,7
10,8
0,2
0,7
6,9

5,4

Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
1,3
2,1
20,4
14,7
1,3
2,8
13,7
17,8
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
13
8,9
0,2

2,2

1,5

Ruh Sağlığı
1,8
1,7
12,2
13,2

15,6
9,8
5,4
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
9,4
14,2

0,4
14,7
1,4
6,4

Kadın Hastalıkları ve Doğum
3,1
3,1
4
8,8
4,8
5,7
3,4
8,6
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
4,4
3,9
2
4,4
10,4
8,1
2,9
3,2
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
11,7
8,1


17,3
0,5
4,9

Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları
6,7
6,6

0,4
,4

2,9
0,5
Madde Bağımlılığı
4,6
3,4
5,5
5,1
1,3
1,9
9,3
1,6
Fizik Tedavi ve İyileştirme
0,9
0,6
8,5
5,1
2,6
28,4
6,4
8,6
Çocuk Sağlığı
1,7
1,3
5,7
7,4
9,5
1,4
2,9
3,2
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
1,8
2,4
2,2
3,3
5,6
16,1
4,4
6,5
Estetik / Plastik Cerrahi
0,7
1,3
16,9
9,2
2,2
1,4
2,9
21,6
Acil Tıp
4,5
5

0,4
3,5
3,3

1,1
Üroloji
1
1,9
4,7
5,1
2,6
4,7
8,3
5,4
Göz Sağlığı
2,6
2
0,2
1,1
4,8

,5
1,6
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
2,6
1,9
0,2
4
6,5
4,7
5,4
3,8
Diğer
26,4
24,2
18,1
25,4
 25,9
29,4
 16,7
21,5
N
1628
1250
402
272
 231
211
 204
185

Televizyon kanalları bazında incelenen görüntülerde yer alan temalara bakıldığında, Kanal 7’nin “Alternatif/Tamamlayıcı Tıp” (%46,7), “Beslenme” (%34,3) ve “Onkoloji/ Kanser” (%12,4) konularına diğer kanallardan daha fazla yer verdiği tespit edilmiştir. TGRT Haber’de genel sıralama ile paralel olarak ilk iki sırada “Beslenme” ve “İç hastalıkları/Genel cerrahi” yer alırken “Sağlık Bakanlığı”, “Onkoloji/ Kanser” ve  “Eczane/Farmakoloji/İlaç Sektörü” temaları bu kanalda öne çıkan temalar olmuştur. Show TV’de de ilk iki tema aynıdır: “Beslenme” ve “İç hastalıkları/Genel cerrahi”. Bir haber kanalı olan NTV’de sağlık konulu içerikler arasında “Beslenme” temasından sonra en çok işlenen tema “Sağlık Bakanlığı”dır. Kanal 7’nin sağlık konulu içerikleri arasında ”Alternatif/Tamamlayıcı Tıp” temasına değinilme oranı %46,7 olarak tespit edilmiştir. Bu oran tüm televizyon kanalları için de en yüksek oran olarak öne çıkmıştır. Ülke TV’de yayımlanan sağlık konulu görüntülerin dörtte biri (%25,4) “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam” temasında kodlanmıştır. Yine Ülkü TV’de yayınlanan görüntülerin %22,3’ü de “Ruh sağlığı” temasına ait bulunmuştur. “Ruh sağlığı” temasına ait bu oran da tüm televizyon kanalları içindeki en yüksek oran olarak kayda geçmiştir.

Anket bulgularına göre kamuoyu tarafından sağlık konulu yayınların en çok izlenen ilk beş kanal ile içerik analizi bulgularına göre en fazla sağlık konulu yayın içeriğine yer veren ilk 5 kanal bağlamında ortak bir tablo oluşturularak da işlenen konulara bakılmıştır. Bu bağlamda her iki tabloda da ortak olan kanallar dikkate alınarak aşağıdaki tablo oluşturulmuştur. Show TV ve Kanal 7 anket ve içerik analizi verilerine göre her iki tarafta da ortak bulunan kanallardır. Buna göre anket bulgularında en çok izlenen kanal olduğu belirlenen Kanal D’nin yayın içeriklerine bakıldığında daha çok “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%26,7), “Beslenme” (%21) ve “Çocuk sağlığı” (%19,2) temalarının öne çıktığı anlaşılmaktadır. Diğer kanallarda ise daha farklı konular ön plandadır. TGRT Haber (%14,4), Show TV (%23,9) ve NTV’de (%16,4) en çok “Beslenme” temasına yer verirken, Ülke TV’de “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam” (%25,4) ile “Ruh sağlığı” (%22,3) temaları öne çıkmıştır. Kanal 7’deki yayın içeriklerinin %46,7’sinde ”Alternatif/Tamamlayıcı Tıp” konusundaki anlatımlara rastlanmıştır. Kanal 7’de “Beslenme” konusundaki anlatımların oranı da %34,3’tür. ATV’de ise “Sağlık Bakanlığı” teması daha fazla işlenmiştir (%17,9). Samanyolu’nda da en çok işlenen konu olarak “İç hastalıkları/Genel cerrahi” temasının oranı %18,3 şeklinde belirlenmiştir.

Tablo 156. Temalar ile En çok Haber Çıkan Kanallar Karşılaştırması
 (Sütun %)
TGRT HABER
ÜLKE TV
SHOW TV
NTV
KANAL 7
KANAL D
ATV
SAMAN
YOLU
Beslenme
14,4
8,1
23,9
16,4
34,3
21,0
13,3
21,7
İç hastalıkları / Genel cerrahi
12,7
11,8
16,3
11,7
25,4
26,7
11,7
18,3
Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam
2,5
25,4
8,4
6,8
10,2
8,7
9,2
5,0
Onkoloji / Kanser
9,9
2,6
11,1
9,6
12,4
6,9
12,8
5,0
Sağlık Bakanlığı
11,1
1,3
2,5
14,5
1,8
4,8
17,9
8,3
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
2
16
3,2
1,7
46,7
2,1
4,1
8,3
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
6,8
3
1,6
10,9
2
2,1
2,6

Ruh Sağlığı
3
22,3
10,7
3,4
3,7
2,4
2,0
6,7
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
8,5
0,9
5,3
5,8
7,1
14,1
3,6

Kadın Hastalıkları ve Doğum
5,1
4
12,7
3
8,7
4,5
15,3
11,7
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
7,7
2,2
10,4
4,1
9,4
5,1
5,6
1,7
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
9,5
0,9
1,8
10,2
1,4
5,7
5,6
8,3
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
3,6
1,1
1,1
6
1,6
2,1
2,6
6,7
Madde Bağımlılığı
6,7
4,4
1,9
2,3
2,8
2,1
6,1
8,3
Fizik Tedavi ve İyileştirme
1,1
6
5,1
1,1
9,3
3,3
1,5
1,7
Çocuk Sağlığı
3,4
5,8
7,2
1,7
4,3
19,2
1,5

Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
2,4
3,6
4,7
2,3
7,7
2,7
2,0
1,7
Estetik / Plastik Cerrahi
0,2
13
6,5
1,5
1,6
11,1
5,1

Acil Tıp
5,2
0,3
3,2
3
1,4
,9
1,5
6,7
Üroloji
1,4
4,4
3,5
0,9
6,7
3,6
4,6
3,3
Göz Sağlığı
3,1
0,9
5,3
4,3
4,5
3,3
1,0

KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
2,8
0,8
2,5
2,8
6,1
,9
1,0
3,3
Diğer
26,8
20,9
28,4
25,6
27,7
21,9
21,4
13,3
N
880
744
569
532
508
333
196
60

Yayın süreleri bağlamında işlenen temalara bakıldığında, 1 dakika ve daha az süren yayınlarda “Eczane/Farmakoloji/İlaç Sektörü” (%17)  temasının öne çıktığı tespit edilmiştir. Bunu “Sağlık çalışanları ve sorunları” (%14,2) ve “Sağlık Bakanlığı” (%12,2) temaları takip etmektedir. Yayın süresi 1 ila 2 dakika aralığında olan haberlerde ise öne çıkan konular “Sağlık çalışanları ve sorunları” (%12,5), “Sağlık Bakanlığı” (%11,3) ve “Beslenme” (%11,1) şeklindedir. Yayın süresi 2 ila 3 dakika aralığında olduğunda ise “Beslenme” konusuna daha yüksek oranda yer verildiği tespit edilmiştir (%14,2). Ayrıca “İç hastalıkları/Genel cerrahi”  (%11,5) konusu da daha yüksek oranda işlenirken “Sağlık Bakanlığı” (%11,6) ve “Hasta ve yakınlarının sorunları” (%11,4) da sıklıkla işlenen temalar arasında yer almıştır.
Kesintisiz 30 dakika ve üzerinde yayımlanan görüntülerin içeriklerine bakıldığında en fazla oranda “Ruh sağlığı” (%22,8), “Beslenme” (%22,2), “İç hastalıkları/Genel cerrahi”  (%21,3) temalarının öne çıktığı anlaşılmaktadır.

Yayın türü bağlamında temaların dağılımına bakıldığında, haberlerde öne çıkan temalar arasında “Beslenme” (%11,9) ve “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%10,7) temalarının yanı sıra diğer yayın türlerinden daha yüksek oranda “Sağlık Bakanlığı” (%11,8), “Sağlık çalışanları ve sorunları” (%11,9) ile “Hasta ve yakınlarının sorunları”na (%10,5) yer verildiği tespit edilmiştir. Sağlık programlarında “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%19), “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam”  konularına (%19) ve “Ruh sağlığı” (%12,8) daha yüksek oranda değinilmiştir. Diğer program türlerinde ise “Beslenme” konusu en yüksek oranda yer verilen konu olarak karşımıza çıkmaktadır (%24). Diğer program türlerinde “Alternatif/Tamamlayıcı tıp” ve “Kadın Hastalıkları ve Doğum” temaları tüm yayın türleri içinde en çok işlenme oranına sahip olmuştur.

Tablo 157. Temalar ile Yayın Türü Karşılaştırması
 (Sütun %)
Haber
Sağlık programları
Diğer programlar
Beslenme
11,9
15,1
24
İç hastalıkları / Genel cerrahi
10,7
19
15
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
3,4
19
12,4
Onkoloji / Kanser
8,5
7,8
9,7
Sağlık Bakanlığı
11,8
0,6
5,3
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
1,7
10
15,8
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
11,9
0,5
4,8
Ruh Sağlığı
2,1
12,8
10,8
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
10,5
0,8
3,3
Kadın Hastalıkları ve Doğum
2,8
8,9
10,3
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
4,1
7,7
6,7
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
8,9
0,6
3,8
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
7,2
0,6
3,7
Madde Bağımlılığı
3,9
3,8
4,1
Fizik Tedavi ve İyileştirme
1
9
3,9
Çocuk Sağlığı
1,8
5,2
5,9
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
2,2
5
4,7
Estetik / Plastik Cerrahi
0,8
8
3,7
Acil Tıp
4,7
1,2
1,9
Üroloji
1,4
5,5
3,7
Göz Sağlığı
3,2
3,1
2,5
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
2,2
3,7
3,8
Diğer
25,1
27,4
30,9
N
45187
2907
2314

Yayın kuşakları bağlamında değinilen temalara bakıldığında, Sabah kuşağında en çok değinilen temalar “Beslenme” (%17) ile “İç hastalıkları/Genel cerrahi” dir (%15,7). Öğleden sonraki kuşakta da bu iki tema öne çıkmaktadır (“Beslenme” %16,9; “İç hastalıkları/Genel cerrahi”  %15,1). Öğleden sonra kuşağında bu iki temanın ardından en yüksek oranda işlenen diğer temalar ise “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam” (%14,1) ile ”Alternatif/Tamamlayıcı Tıp”  (%13,5) olmuştur. Akşam kuşağında, diğer yayın kuşaklarından farklı olarak “Sağlık Bakanlığı” (%11,9) ve “Hasta ve yakınlarının sorunları” (%12,7) konularına diğer yayın kuşaklarından daha fazla oranda yer verildiği tespit edilmiştir. Gece kuşağında ise “Ruh sağlığı”yla ilgili konuların daha yüksek oranda yer aldığı göze çarpmaktadır (%23,2).

Tablo 158. Temalar ile Yayın Kuşağı Karşılaştırması

Sabah
Öğle
Ö.Sonra
Akşam
Gece
G.Sonra
Beslenme
17
14,7
16,9
13,9
11,9
12
İç hastalıkları / Genel cerrahi
15,7
12,8
15,1
12,1
8,9
12
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
9,5
10,4
14,1
4,9
3,9
13
Onkoloji / Kanser
8,8
8,1
8,1
8,8
7,4
9,6
Sağlık Bakanlığı
5,2
6,6
6,3
11,9
11,9
5,5
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
4,5
7,9
13,5
3,7
5,7
10,1
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
6,7
7,4
5,3
9
6,5
8,6
Ruh Sağlığı
7,5
7,9
5,9
2,6
23,2
11,1
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
4,6
3,4
3,4
12,7
9,8
6,2
Kadın Hastalıkları ve Doğum
7,8
5,6
7,2
3,2
4,5
5,2
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
6,6
5,8
6,5
4,2
2,7
4,8
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
3,8
5,2
5,8
8,4
6,3
4,2
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
3,2
5,8
4,2
7,2
4,8
3
Madde Bağımlılığı
3,8
3,3
3,7
4
4,2
5,6
Fizik Tedavi ve İyileştirme
5,8
3,1
4,4
1,4
0,6
3,1
Çocuk Sağlığı
4,6
3,9
4,4
1,4
2,7
3,6
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
4,3
2,6
3,9
2,4
4,2
2,9
Estetik / Plastik Cerrahi
3,2
3,9
5,2
1,5
0,9
5,1
Acil Tıp
2,7
3,4
2,2
4,9
1,8
2,9
Üroloji
3,7
2,8
3,4
1,9
1,2
3,7
Göz Sağlığı
3,6
3,8
3,3
1,7
2,4
2,4
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
3,7
2,7
3,4
2
1,8
1,9
Diğer
28,9
25,5
26,7
25,5
30,2
25,4
N
3616
1221
2237
2157
336
841

Haberlerde (sağlık programları ve diğer programlar dışındaki görüntülerde) en çok yer verilen haber kaynakları bağlamında işlenen konulara bakıldığında, “Sağlık görevlisi/Tıp doktoru”nun en çok “Beslenme” temalı haberlere kaynaklık ettiği anlaşılmaktadır (%17,5). Vatandaşların da yüksek oranda “Beslenme” temalı haberlere kaynaklık ettiği belirlenmiştir (%22,5). Sağlık Bakanlığı, kendisiyle ilgili (“Sağlık Bakanlığı” temalı) haberler (%29,1) ile “Sağlık çalışanları ve sorunları” temalı haberlere kaynaklık etmiştir (%28,2). Hastaların (%31,8) ve hasta yakınlarının (%54,1) daha yüksek oranda kaynaklık ettiği haberler ise “Hasta ve yakınlarının sorunları” kategorisine karşılık gelmektedir.

Tablo 159. Haberlerdeki Temalar ile Haber Kaynakları Karşılaştırması
 ( Sütun %)
Sağlık Gör/Tıp D
Vatandaş
Sağlık Bakanlığı
Hastanın kendisi
Hasta yakını
Beslenme
17,5
22,5
1,9
4,5
3,2
İç hastalıkları / Genel cerrahi
16,3
6,3
6,5
23
17,6
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
6,2
6,4
0,4
2,3
1,6
Onkoloji / Kanser
10,7
9,3
3,7
8,6
5,4
Sağlık Bakanlığı
4,5
12,5
29,1
1,4
1,4
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
2,7
3
0,8
2,3
0,7
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
6,9
7,8
28,2
2,3
7,5
Ruh Sağlığı
4,2
2,3
0,4
1,6
0,5
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
8,1
6,4
7,4
31,8
54,1
Kadın Hastalıkları ve Doğum
4,6
2,7
1,4
4,3
4,3
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
7,2
3,3
1,8
6,5
5,4
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
3
8
4,3
2
2,3
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları
5,3
4,1
15,1
9,2
4,5
Madde Bağımlılığı
2,8
4,9
1,9
3,4
0,7
Fizik Tedavi ve İyileştirme
1,5
1,1

1,8
2,3
Çocuk Sağlığı
3,5
2,3
0,6
1,1
2
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
4
3,3
0,1
3,4
10
Estetik / Plastik Cerrahi
1,8
0,4

1,1
0,7
Acil Tıp
4,2
5,2
3,7
2,5
3,8
Üroloji
2,7
1

6,3
7,2
Göz Sağlığı
2,6
1,6
8,7
12,6
0,2
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
4,2
2,7
1,5
2,5
0,9
Diğer
24,9
20,3
31,1
16,1
24,8
N
1706
734
721
444
442

Sağlık programlarına katılan konuklar ve programda ele alınan konular karşılaştırıldığında, “Sağlık görevlisi/Tıp doktoru”nun en çok “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%19,6) ile “Beslenme” (%13,4) temalı programlara konuk oldukları anlaşılmaktadır. Vatandaşların görüş bildirdiği programlarda da “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%23,2) teması “Beslenme”nin (%19,4) önünde görülmektedir. Ünlülerin konuk olduğu programlarda da aynı şeklide “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%32,9) temasından sonra “Beslenme” (%26,2) konu edilmiştir. Hastanın kendisinin ya da tedaviye konu edilen kişinin program konuğu olduğu programlarda “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam” temasına değinilme oranı %60,2’dir. Alternatif tıp uzmanının konuk olduğu programlarda ”Alternatif/Tamamlayıcı Tıp” yöntemlerinden söz edilme oranı %82,4’tür. Güzellik uzmanlarının konuk olduğu programlarda da kendi alanlarına “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam”a ilişkin anlatımların oranı %99 olarak belirlenmiştir. Sağlık programı dışındaki programların konukları ile konu dağılımına bakıldığında frekanslar değişse de önemlilik ya da öncelik sıralamasında önemli bir farklılığa rastlanmamıştır.

Tablo 160. Temalar ile Sağlık Programlarının Konukları Karşılaştırması
(Sütun %)
Sağlık Gör./Dr.
Vatandaş
Ünlü, sanatçı
Hasta
Alternatif tıp uzmanı
Güzellik uzmanı
Beslenme
13,4
19,4
26,2
13,9
21,6
4,8
İç hastalıkları / Genel cerrahi
19,6
23,2
32,9
4,6
14,9
1
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
12,3
13,7
20,2
60,2
36,5
99
Onkoloji / Kanser
8,5
9,5
7,1

1,4
3,8
Sağlık Bakanlığı
0,6
0,4




Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
5,4
4,7
6,3
38
82,4
21,9
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
0,4
0,4
0,4



Ruh Sağlığı
14,7
17,2
6,3

6,8

Hasta ve Yakınlarının Sorunları
0,6
1
4



Kadın Hastalıkları ve Doğum
10,3
12,5
7,1

4,1
1
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
7,9
8,1
14,7

10,8
1
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
0,5
0,6
0,4

2,7

Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
0,6
0,5
0,8



Madde Bağımlılığı
3
3,7
3,2
5,6
10,8

Fizik Tedavi ve İyileştirme
9,8
12,2
18,3
2,8
8,1
2,9
Çocuk Sağlığı
6,5
5,9
3,2



Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
5,7
7,1
9,9

1,4
1
Estetik / Plastik Cerrahi
8,1
4
7,1
5,6
4,1
23,8
Acil Tıp
1,4
1,8
3,6



Üroloji
6
5,8
5,2
1,9
10,8

Göz Sağlığı
3,5
4,3
3,2

1,4

KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
4
5,8
4,4
9,3
1,4

Diğer
30,3
30,6
30,1
14,8
16,4
3,9
N
2470
990
252
108
74
105

Televizyon içeriklerinde doğrudan adı geçen kurumlarla bu yayınlarda işlenen temalara bakıldığında ise hastaneler, sağlık kurumları ve sağlık ocaklarının adının geçtiği yayınlarda “İç hastalıkları/Genel cerrahi” teması daha fazla oranda ele alınırken (%18,8); “Sağlık kurumları, hastaneler, sağlık ocakları” ve “Onkoloji/ Kanser” temalarının hemen hemen eşit oranda (%10-10,1) işlendiği görülmektedir. Sağlık Bakanlığı’nın doğrudan adının geçtiği yayınlarda işlenen temalar arasında ilk sırada “Sağlık Bakanlığı” (%23,8), ikinci sırada “Sağlık çalışanları ve sorunları” (%23) ve üçüncü sırada “Sağlık kurumları/hastaneler/sağlık ocakları” (%12) gelmektedir. Sağlıkla ilgili sivil toplum kuruluşlarının doğrudan adının geçtiği yayın içeriklerinde işlenen temalar ise sırasıyla “Onkoloji/ Kanser” (%16,9), “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%15,2) ve “Sağlık çalışanları ve sorunları”dır (%14,4).

Tablo 161. Temalar ile Adı Geçen Kurumlar Karşılaştırması
 ( Sütun %)
Hastaneler
Sağlık Bakanlığı
STK (Sağlık alanında)
SGK
Yerli Üniversiteler
Mahkemeler
Beslenme
9,3
6,2
10,8
1,2
16,6
3,7
İç hastalıkları / Genel cerrahi
18,8
10,2
15,2
6,2
8,9
0,3
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
6,1
5,4
4
1
8,7
1,4
Onkoloji / Kanser
10
7,2
16,9
4,1
14,2
1,4
Sağlık Bakanlığı
3,9
23,8
13
25,7
8,4
23,9
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
3,6
2,9
1,4
0,8
8,4

Sağlık Çalışanları ve Sorunları
9,6
23
14,4
13,5
8,2
43,3
Ruh Sağlığı
6,7
1,4
8,9
0,4
5,8
1,1
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
9,6
8,3
4,2
16,1
2,7
9,1
Kadın Hastalıkları ve Doğum
8,4
5,2
4,6
4,1
8,4
1,1
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
6,4
2,3
5,5
0,4
3,6
1,1
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
1,7
7,8
4,9
40,4
7,7
11,1
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
10,1
12
7,8
15,1
7,5
10,5
Madde Bağımlılığı
3,2
3,1
7,6
4,1
5,5
3,4
Fizik Tedavi ve İyileştirme
4
1
2,3
0,8
2,9

Çocuk Sağlığı
3,9
1,4
2,9
0,2
2,7
0,3
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
5,3
0,8
2,2
0,8
2,7
0,3
Estetik / Plastik Cerrahi
3,4
0,7
1,3
0,2
1,7

Acil Tıp
4,7
3,9
1,6
1,4
4,3
0,3
Üroloji
5,7
1,6
5,1
1,5
3,1
1,1
Göz Sağlığı
3,5
4,5
1,4
2,9
1,4
7,7
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
3,4
1,4
1
0,4
3,4

Diğer
29,2
28,4
26,1
22,6
32
14,8
N
2198
1681
693
517
415
351

Yayın içeriklerinde işlenen temalar ile dil ve anlatım yapısı ilişkisine bakıldığında, “Teknik-Bilimsel dil”in büyük oranda “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%24,1), “Beslenme” (%16) ve “Kadın hastalıkları ve doğum” (%13,9) temalarının işlendiği yayınlarda kullanıldığı tespit edilmiştir. “Halk dili-Anlaşılır” dilin kullanıldığı yayınlar arasında ilk sırada “Beslenme”  (%15,5), ikinci sırada “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%14), üçüncü sırada da “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam” (%9,8) temaları dikkati çekmektedir. “Duygusal” anlatımın yer aldığı içeriklerin yaklaşık yarısında “Hasta ve yakınlarının sorunları” (%46,5) ile “İç hastalıkları/Genel cerrahi”  (%18,8) temaları işlenmiştir. “Öyküleyici” dil ve anlatımın bulunduğu yayınlarda yine beklendiği gibi “Hasta ve yakınlarının sorunları” (%36,3) ile “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%26) temaları öne çıkmıştır. . “Örnekleyici” anlatım tarzının da daha çok “Beslenme”  (%19,9), “İç hastalıkları/Genel cerrahi”  (%15,8) ile “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam”  (%12,7) temalı yayınlarda kullanıldığı belirlenmiştir.

Tablo 162. Temalar ile Dil ve Anlatım Karşılaştırması
  (Sütun %)
Teknik Bilimsel
Halk Dili-Anlaşılır
Duygusal
 Öyküleyici
Örnekleyici
Beslenme
16
15,5
3,8
10,8
19,9
İç hastalıkları / Genel cerrahi
24,1
14
18,8
26
15,8
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
12,5
9,8
3,8
10,3
12,7
Onkoloji / Kanser
13,6
8,6
10,1
8,8
9,4
Sağlık Bakanlığı
2,3
7,2
0,3
1,5
5,9
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
8,1
7,1
2,1
4,9
9,9
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
1,2
7,1
4,2
5,4
3,8
Ruh Sağlığı
9,2
7
1,7
5,4
9,4
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
1,2
6,2
46,5
36,3
3
Kadın Hastalıkları ve Doğum
13,9
6,2
2,8
3,4
7,3
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
8,5
5,7
5,2
7,4
6,6
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
3,8
5,5
3,1
2
3,8
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
1,2
4,6
3,1
4,9
3,4
Madde Bağımlılığı
3
3,9
2,8
3,9
4,6
Fizik Tedavi ve İyileştirme
8,7
3,9
4,5
3,4
5,1
Çocuk Sağlığı
5,1
3,7
3,1
6,9
4,9
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
7,4
3,5
10,4
10,8
4,1
Estetik / Plastik Cerrahi
7,1
3,4
1
2,9
4,5
Acil Tıp
0,8
3,1
4,2
6,9
2,3
Üroloji
6,3
3,1
6,6
7,8
3,5
Göz Sağlığı
3,9
3

1,5
2,8
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
5,7
3
0,7
2
3,8
Diğer
32,3
27,3
27,8
34,2
29,3
N
1452
10386
288
204
6438

Yayınlarda işlenen temalar ile metin üslubu karşılaştırıldığında “Bilgilendirici” metin üslubunun en çok “Beslenme” konusunda kullanıldığı belirlenmiştir (%15,5). “Tavsiye veren/Öneri getiren” üslup “Beslenme”  konusunda %23,7; “Uyarıcı” üslup da bu temada %24 olarak belirlenmiştir. Umut verici üslupta öne çıkan tema “Onkoloji/ Kanser”dir (%21,4). Endişe ve kaygı daha çok “İç hastalıkları/Genel cerrahi” (%23,1) ile “Beslenme”  (%21,5) temalı içeriklerde öne çıkmaktadır. “Eleştirel” anlatım oranı “Sağlık çalışanlarının sorunları” temasında %27’dir. “Reklam” üslubu en yüksek oranda “Güzellik, bakım, zayıflama, sağlıklı yaşam” temasında öne çıkmıştır (%36,1). “Reklam” üslubunun öne çıktığı ikinci sıradaki tema “Alternatif/Tamamlayıcı Tıp”tır (%26,1).

Tablo 163. Temalar ile Metin Üslubu Karşılaştırması
 ( Sütun %)
Bilgilendirici
Tavsiye
Uyarıcı
Eleştirel
Umut Verici
Endişe Kaygı
Reklam
Beslenme
15,5
23,7
24
10,8
7,5
21,5
22
İç hastalıkları / Genel cerrahi
14
17,8
20,5
7,2
18,6
23,1
18
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
9,8
15,4
11,7
4,6
12,7
5,5
36,1
Onkoloji / Kanser
8,6
9,3
12,2
6
21,4
13,5
7,3
Sağlık Bakanlığı
7,3
2,6
5,2
12,4
5,3
7,6
1,4
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
7,1
11,9
6
3,3
8,5
1,1
26,1
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
7,1
1,1
1,6
27
2,9
3,6
1,4
Ruh Sağlığı
7
11,4
7,6
5
4,5
4,4
8,8
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
6,2
1,2
1,5
14,3
5,2
8,1
0,2
Kadın Hastalıkları ve Doğum
6,1
8,6
6,4
4,7
7,1
5,5
4,7
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
5,7
7,9
7,8
2,4
7,6
8,6
9,6
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
5,4
1,7
5,3
14
2,3
8,8
6,1
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
4,6
1,1
1,6
9,7
4,6
5,7
3,5
Madde Bağımlılığı
3,9
4,5
6,4
4
4,5
4,4
5,3
Fizik Tedavi ve İyileştirme
3,9
6,3
4,2
1,4
5,6
2,4
7,8
Çocuk Sağlığı
3,7
5,9
6,8
2,5
2,9
4,7
2,4
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
3,5
4,3
4
2,2
5,1
3,3
6,1
Estetik / Plastik Cerrahi
3,5
5,1
3,2
1,9
5,8
1,5
6,3
Acil Tıp
3,1
2
3,5
2
1,7
2
1
Üroloji
3
4,2
3,2
1,2
2,9
2,6
3,5
Göz Sağlığı
3
2,6
2,6
1,8
2,5
5,9
2,4
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
3
4,6
5,8
1,7
2,4
3,6
4,9
Diğer
27,2
29,9
32,1
26,5
28,9
41,8
32
N
10339
5326
2051
1125
826
615
490

Yayınlarda işlenen temalar ile kullanılan görsel unsurlar karşılaştırıldığında, kaynak kişinin görüntüsünün daha çok beslenme (%14,3), iç hastalıkları (%11,9) ile hasta ve yakınlarının sorunlarının (%11,4) ele alındığı yayınlarda kullanıldığı belirlenmiştir. Hasta ve doktorun bir arada olduğu görüntülerde ise daha çok sağlık çalışanları ve sorunları (%19,7) ile iç hastalıkları (%15,2) temalarına değinilmiştir. Vatandaş ise en çok beslenme temasında yer almıştır (%21,4).

Tablo 164. Temalar ile Görsel Malzemenin Konusu Karşılaştırması
  (Sütun %)
Kaynak Kişi
Hasta ve doktor birlikte
Vatandaş
Hastane
Hasta
Sebze, meyve
Tıbbi ürün
Beslenme
14,3
7,6
21,4
3
7,4
65,5
6
İç hastalıkları / Genel cerrahi
11,9
15,2
13,4
12,4
17,5
20,3
19,7
Güzellik, Bakım, Zayıflama, Sağlıklı Yaşam
5,5
5,7
6,1
1,4
6
13,8
5,9
Onkoloji / Kanser
9,2
8,8
11
7,2
9,6
11,4
10,7
Sağlık Bakanlığı
10,3
10
13
12,5
8,5
2,3
10,2
Alternatif / Tamamlayıcı Tıp
2,6
2,3
2,1
0,6
2,2
17,5
2
Sağlık Çalışanları ve Sorunları
11
19,7
3
20,8
9,6
0,6
7,4
Ruh Sağlığı
3,6
3,1
6,5
1,1
2,8
4,9
1,9
Hasta ve Yakınlarının Sorunları
11,4
5,2
4,3
15,1
11,8
1
10,2
Kadın Hastalıkları ve Doğum
3,6
4,1
3
3,2
2,8
4,8
4,1
Kardiyoloji / Kalp Damar Cerrahisi
4,6
7,6
5,9
4,3
6,9
8,8
6,9
Eczane / Farmakoloji / İlaç Sektörü
6,3
3,1
4,9
3,3
3,7
1,6
4,2
Sağlık Kurumları, Hastaneler, Sağlık Ocakları vb.
7,2
9
5,2
15,4
10,7
0,3
6,9
Madde Bağımlılığı
3,3
2,5
8
1,6
2,2
1,6
1,7
Fizik Tedavi ve İyileştirme
1,7
2,3
1,7
0,5
3,1
2,9
1,6
Çocuk Sağlığı
2,7
2,8
2,9
1,5
1,7
3,5
2,4
Nöroloji / Beyin ve Sinir Cerrahisi
2,8
2,5
3,8
2,6
4,6
3
2,6
Estetik / Plastik Cerrahi
1,3
1,8
0,7
1,2
2,4
1,3
2,4
Acil Tıp
3,9
2,2
4,2
6,2
6,2
1,8
8,8
Üroloji
2
3
1
2,9
3,2
3
3,4
Göz Sağlığı
3,4
4,8
3,8
2
5
2,1
2,4
KBB (Kulak, Burun, Boğaz)
2,6
4,9
4,9
1,7
5,3
3,9
4,9
Diğer
23,4
29,8
28,3
30,2
27,8
22,2
37
N
4403
1627
1622
1537
1477
1399
1396