Türkiye’deki sağlık yayıncılığının olumsuz bulunan yönlerine
ilişkin olarak farklı görüşler ortaya çıkmıştır. Buna göre sağlık
profesyonellerinden gelen eleştiriler çoğunlukla içerik, konu, verilen bilgiye (f=54,
%70,1), ticari kaygı, para kazanma, reyting amaçlarına (f=48, % 62,3),
televizyon programlarında konuk seçimine (f=35, %45,5), alternatif tıp,
bitkisel tedavi vb. konulara (f=34, % 44,2), gizli reklam yapıldığına (f=31, %
40,3) ve yayın diline yönelik eleştiriler (f=26, % 33,8) şeklinde
sıralanmaktadır. İki kişiye sorulmayan bu soruya cevap veren 77 sağlık
profesyonelinden 304 farklı yanıt elde edilmiştir. Görüşülen 50 doktor ve diş
hekimi için de benzer bir dağılımın söz konusu olduğu belirtilmelidir.
|
|
Frekans
|
%
|
|
İçerik, konu, verilen bilgiye yönelik eleştiriler
|
54
|
70,1
|
|
Ticari kaygı, para kazanma, reyting amacına yönelik
eleştiriler
|
48
|
62,3
|
|
Konuk seçimine yönelik eleştiriler
|
35
|
45,5
|
|
Alternatif tıp, bitkisel tedavi vb. konulara yönelik
eleştiriler
|
34
|
44,2
|
|
Gizli reklam yapıldığına yönelik eleştiriler (kişi, kurum,
ilaç vs.)
|
31
|
40,3
|
|
Yayın diline yönelik eleştiriler
|
26
|
33,8
|
|
Sağlık habercilerine/ yayıncılarına yönelik eleştiriler
|
16
|
20,8
|
|
TV’deki sağlık programlarının yayın saatine yönelik
eleştiriler
|
14
|
18,2
|
|
Sağlık sistemine yönelik eleştiriler
|
13
|
16,9
|
|
İnternet içeriğine yönelik eleştiriler
|
12
|
15,6
|
|
Kullanılan görsel malzemelere yönelik eleştiriler
|
11
|
14,3
|
|
TV dizilerindeki sağlık konusuna yönelik eleştiriler
|
10
|
13,0
|
|
Diğer
|
24
|
31,2
|
|
N
|
77
|
|
|
Cevap yok, yorum yok, kesin bilgim yok
|
0
|
|
|
Sorulmayan kişi sayısı
|
2
|
|
Sağlık profesyonellerinin medyayı takip etme sıklığı ile medya
içeriklerinde olumsuz bulunan noktalar karşılaştırıldığında; medyayı takip
ettiğini söyleyenlerin büyük ölçüde alternatif tıp konusunda eleştiride bulunduğu
anlaşılmaktadır (f=13). İkinci sırada içerik, konu ve bilgiye yönelik
eleştiriler gelmektedir (f=6). Aynı oranda, gizli reklam (f=6) ve ardından
ticari kaygılara ilişkin eleştiriler (f=5) dile getirilmektedir. Pek sık takip
etmediğini söyleyenler arasında ise en çok içerik ve konuya ilişkin eleştiriler
ön plandadır (f=12). Ardından alternatif tıp ve ticari kaygılara ilişkin
eleştiriler aynı seviyede gelmektedir (f=7). Bu durum medyayı daha yakından
takip edenlerin alternatif tıp konusundaki eleştirilere daha ön planda yer
verdiklerini ortaya koymaktadır.
Gazete okuyucularının da en çok eleştirdikleri konu alternatif
tıp üzerinedir (f=9). Ardından içerik ve konuya ilişkin ve gizli reklama
ilişkin eleştiriler gelmektedir (f=8). Hemen ardından da ticari kaygı
eleştirisi dile getirilmektedir. Televizyon izleyicileri açısından en çok
eleştirilen konu içerik, konu ve verilen bilgi (f=11) iken, hemen ardından
alternatif tıp (f=9) gelmektedir. İnternet takipçileri ise en çok ticari
kaygıları (f=7) ve içerik ve konuya ilişkin eleştirileri (f=6)
sıralamaktadırlar.
Tablo
23. Sağlık yayıncılığına ilişkin hangi noktaları olumsuz
buluyorsunuz? (Medya)
|
|
Frekans
|
%
|
|
İçerik, konu, verilen bilgiye yönelik eleştiriler
|
31
|
63,3
|
|
Alternatif tıp, bitkisel tedavi vb. konulara yönelik
eleştiriler
|
15
|
30,6
|
|
Ticari kaygı, para kazanma, reyting amacına yönelik
eleştiriler
|
15
|
30,6
|
|
Gizli reklam yapıldığına yönelik eleştiriler
|
8
|
16,3
|
|
Yayın diline yönelik eleştiriler
|
6
|
12,2
|
|
Konuk seçimine yönelik eleştiriler
|
6
|
12,2
|
|
İnternet içeriğine yönelik eleştiriler
|
4
|
8,2
|
|
Sağlık sistemine yönelik eleştiriler
|
3
|
6,1
|
|
Diğer
|
19
|
38,8
|
|
N
|
49
|
|
|
Cevap yok, yorum yok, kesin bilgim yok
|
0
|
|
|
Sorulmayan kişi sayısı
|
10
|
|
Medya profesyonelleri arasında da medya içeriklerinde olumsuz
bulunan yönlere ilişkin görüşler çoğunlukla “İçerik, konu, verilen bilgiye
yönelik eleştiriler” bağlamında odaklanmaktadır (f=31, %63,3). Ardından eşit
oranda olmak üzere (f=15, %30,6) medyadaki “Alternatif tıp, bitkisel tedavi
gibi konulara yönelik eleştiriler” ile “Ticari kaygı, para kazanma, reyting
amacına yönelik eleştiriler” öne çıkmaktadır. Meslek alt grupları bağlamında da
genel tablodan anlamlı bir farklılık içermeyen şekilde yanıtlar gelmiştir.
Sağlık yayıncılığına ilişkin hangi noktaların olumsuz
bulunduğuna yönelik soru karşısında elde edilen görüşler araştırmada sorulan
bazı sorularla eşleşmektedir. Bu nedenle bu eleştirilere ilişkin önemli
yanıtlar, ilgili soruya alınan yanıtlarla birlikte değerlendirilmiştir.
