Doğruluk
(Kesinlik)
a) Gazete ve dergiler, gerçeğe
aykırı, yanıltıcı ya da çarpıtılmış haberler yayımlamama konusunda özen
gösterilmelidir.
b) Yayında belirgin bir gerçeğe
aykırılık, yanıltıcı bir nitelik ya da çarpıtılmış bilginin söz konusu olduğu
durumlarda yayın, en kısa sürede ve gereken özen gösterilerek düzeltilmelidir.
c) Bir gazete ya da süreli yayın,
bir olayın sonuçlarını kimsenin namusuna leke sürmeden, her zaman adil ve doğru
bir biçimde yansıtmalıdır.
Gizlilik
a) Bireyin kendi izni olmaksızın
özel yaşamına dil uzatmak ve bu konuda bireyi sorgulamak, özel mekânlarında
tele-objektifle fotoğraflarını çekmek, genelde yakışıksız sayılmakta, bu tür
bir davranış ancak kamu çıkarları söz konusu olduğunda haklı kılınmaktadır.
b) Kişilerin, izinleri olmadan,
özel mekânlarında fotoğrafları çekilemez.
Taciz Etme
a) Gazeteciler, korkutma, taciz ve
ısrarlı takipte bulunmamalıdırlar.
b) Gazeteciler, soru sorma, telefon
açma, takip etme ve fotoğrafla çekim talepleri muhatapları tarafından
reddedildiğinde, bu durumu kabullenmek zorundadırlar.
c) Gazeteciler, özel mekânında
bulundukları kişi tarafından, mekânı terk etmeleri konusunda uyarıldıkları
takdirde, bu isteğe uymak zorundadırlar.
d) Soruşturma kamu yararına
olmadıkça, gazeteciler o kişinin iznini almadan özel mekânlarında fotoğrafını
çekme, zorla telefonda görüşme ya da sorguya çekme girişiminde
bulunmamalıdırlar. Gazeteciler, bireylerin özel mekânını terk etme istemine
uymalı, onları izleme yoluna gitmemelidirler.
e) Editör, çalışanlarının yukarıda
sayılan hususlara riayet edip etmediğini kontrol etmekle yükümlüdür.
Keder ya da Şok Durumu
a) Kişinin derin acı çektiği ya da
şok geçirdiği durumlarda mülakat, sevecenlik ve incelikle yapılmalıdır.
b) İntihar olaylarında, intihar
yöntemi hakkında ayrıntılı bilgi verilmemelidir.
Çocuklar
a) Gereksiz müdahalelerle,
gençlerin okulda geçirmeleri gereken süreye etki edilemez.
b) Anne-babasının veya vasisinin
oluru alınmadan, 16 yaşından küçük bir çocukla (kendisinin veya başka bir
çocuğun huzurunu etkileyebilecek konularda) mülakat yapılmamalı, çocuğun
fotoğrafı çekilmemelidir.
c) Okul yetkililerinin izni
olmadan, çocukların okulda fotoğrafları çekilmemelidir.
d) Çocuğun açık bir biçimde yararına
olmadığı müddetçe, çocuğun huzurunu bozabilecek materyaller için çocuğa, anne
babaya veya vasiye ödeme yapılamaz.
e) Anne babalarının ünü, sosyal
durumları gibi hususlar, çocuklarının özel yaşamlarının kamuya ifşası için tek
başına geçerli bir neden olarak kabul edilemez.
Cinsellikle İlgili Durumlarda
Çocuklar
a) Basın, kanuni olarak hakkı olsa
bile, cinsel saldırı suçunun mağduru veya tanığı olan 16 yaşından küçük
çocukların kimliklerini açıklayamaz.
b) Bir çocuğa karşı işlenen cinsel
saldırı suçunun basın açıklamasında:
- Çocuğun kimliği açıklanmamalıdır.
- Mağdurun kimliğinin ortaya çıkma
tehlikesi olan durumlarda, “ensest” ifadesi kullanılmamalıdır.
c) Suçlanan kişi ile çocuk
arasındaki ilişkiye dair herhangi bir ima olmaması hususunda gerekli özen gösterilmelidir.
Hastaneler
a) Gazeteciler, haber için
hastanelerin kamuya açık olmayan bölümlerine girerken yetkili kişilere
kendilerini tanıtmak ve bu iş için izin almak zorundadırlar.
b) Bireylerin özel hayatlarının
ihlal edilmemesi hakkındaki ilkeler, hastanede veya benzer kurumlarda yatan
kişiler için de geçerlidir.
Kamu Yararı
a) Aşağıdaki maddelerde kamu yararı
vardır fakat kamu yararı sadece bu
maddelerle sınırlandırılamaz:
- Bir suçu veya ciddi bir
uygunsuzluğu tespit etmek veya ortaya çıkartmak.
- Halkın sağlığını ve güvenliğini
korumak.
- Bir grubun veya kişinin hareketi
veya beyanı nedeniyle toplumun yanlış yönlendirilmesini engellemek.
b) İfade özgürlüğünün bizatihi
kendisinde kamu yararı vardır.
c) Basın Şikâyet Komisyonu, hangi
materyallerin kamu malı olduğunun veya olacağının kapsamını değerlendirecektir.
d) 16 yaşından küçük çocukları
ilgilendiren durumlarda, kamu yararının çocuğun üstün yararına tercih
edilebilmesi için, editörlerin çok geçerli bir neden sunma zorunluluğu vardır.
[1]
Press
Complaints Commission’s Codes, http://www.pcc.org.uk/cop/practice.html’den
aktaran: Yücel, 2012:63-68.
