|
Soru 7. Sizce gazetelerde yer alan sağlık konulu
haber ve yazıların sayısı yeterli mi?
|
Frekans
|
%
|
|
Çok fazla
|
15
|
1,6
|
|
Yeterli
|
213
|
22,2
|
|
Kısmen yeterli, kısmen yetersiz
|
336
|
35
|
|
Az, yetersiz
|
395
|
41,2
|
|
TOPLAM
|
959
|
100
|
Soruya yanıt veren katılımcıların cinsiyet değişkeni
bağlamımda anlamlı bir farka sahip olmadıkları görülmüştür. Yaş değişkenine
göre yanıtlar incelendiğinde, 65 yaş ve üstü katılımcıların genel eğilimin
aksine (f=395, %41,2) farklı olarak
gazetelerdeki sağlık konulu haber ve yazıların sayısını “Yeterli” (f=21, %40,4)
bulduğu anlaşılmıştır. Eğitim değişkeni çerçevesinde de farklı olarak,
katılımcılar içinde 6 kişi olan diplomasız/okuryazar olmayanların 4’ü yayınları
“Yeterli” bulduğunu belirtmiştir.
Katılımcılar arasında boşanmış/dul olanların verdiği
yanıtların genel tablodan önemli oranda farklılaştığı dikkati çekmektedir.
Bekâr (f=128, %41,3) ve evlilerin (f=257, %42,1) soruya verdiği yanıtlar genel
eğilime paralel olarak “Az yetersiz” yönünde iken, boşanmış dul olan
katılımcıların %32,4’ü (f=12) gazetelerdeki sağlık konulu haber ve yazıların
sayısını “Yeterli” bulduklarını belirtmiştir.
Meslek değişkenine göre soruya verilen yanıtlar, ev
hanımlarının genel eğilimden farklı olarak gazetelerdeki sağlık konulu haber ve
yazıların sayısını “Kısmen yeterli, kısmen yetersiz” (f=100, %39,7) bulduğunu
ortaya koymaktadır. Memur ve işçilerin yarıya yakını bu yazıların “Az yetersiz”
(f=146, %44,2) olduğunu düşünmektedir. Diğer yandan “Yeterli” yanıtını verenler
arasında yine en yüksek oran memur ve işçi grubudur (f=65, %19,7).
Aylık toplam hane geliri 799 TL’nin altında olanlar (f=83,
%48,8) ile 1.600-2.399TL gelir aralığında olanların (f=58, %52,3) yarıya
yakınının gazetelerde sağlık konusuna ayrılan yeri “Az yetersiz” bulduğu
belirlenmiştir. Diğer yandan aylık geliri 800-1.599 TL olan katılımcıların üçte
birden fazlası (f=190, %38,3) “Kısmen yeterli, kısmen yetersiz” yanıtını
vermiştir.
Soruya verilen yanıtlar sosyal güvenlik değişkeni bağlamında
değerlendirildiğinde herhangi bir sağlık güvencesi olmayanların (f=29, %34,1)
olanlara göre gazetelerdeki sağlık konulu haber ve yazıların sayısını “Az
yetersiz” bulduğu dikkati çekmektedir.
Yeşil Kartlılarda “Kısmen yeterli, kısmen yetersiz” yanıtı ile “Az,
yetersiz” yanıtı %40,5’lik (f=17) oranla eşit şekilde bulunmuştur.
Akdeniz (f=56, %45,2) ve Ege Bölgelerinde (f=59, %45)
yaşayan katılımcıların verdiği yanıtlar genel eğilime paralel biçimde “Az
yetersiz” yönündedir. Doğu Anadolu’da yaşayanların yarısı (f=21, %50),
Güneydoğu Anadolu’da ise yarıya yakını (f=18, %46,2) gazetelerdeki sağlık
konulu haber ve yazıların sayısını “Kısmen yeterli, kısmen yetersiz”
bulmaktadır.
Büyükşehirde (f=152, %44,6) ve kırsalda (f=102, %44,9)
yaşayan katılımcılar tarafından gazetelerde sağlık konusuna ayrılan yer “Az,
yetersiz” bulunurken, kentte yaşayan katılımcıların verdiği yanıtlar arasında
ilk sırada %36,8’lik(f=144) oran ile “Kısmen yeterli, kısmen yetersiz” yanıtı
gelmektedir. Ayrıca kentte yaşayan katılımcıların diğer bölge türlerinden
farklı olarak dörtte biri gazetelerdeki sağlık konulu haber ve yazıların
sayısını “Yeterli” bulduğunu ifade etmiştir.
Öte yandan anket sonrasında gerçekleştirilen görüşmelerde
katılımcılara “Sizce gazetelerde yer alan sağlık konulu haber ve yazıların
sayısı yeterli mi?” sorusunun ardından “neden” diye sorulmuştur. “Yetersiz”
yönündeki örnek bazı yanıtlar şu şekilde sıralanabilir:
- Daha
çok siyaset ve magazin var. Bilgilendirme amaçları yok… Sağlık konusuna önem
verilmiyor (KS, Erkek).
- Bence
daha çok olmalı. Çünkü çok hastalık var. Bu kadar hastalığa göre yazılar bana
az geliyor… (NU, kadın).
- Yeterli
bulmuyorum. Çünkü çok zaman gazetelerde sağlık sayfası dahi olmuyor (TÇÖ,
Kadın).
- Yeterli
bulmuyorum. Sağlık haberlerini genellikle güzellik üzerine yazıyorlar. Diğer
önemli sağlık haberleri yetersiz kalıyor (AC, Kadın).
- Yeterli
buluyorum. Dünyada sağlıkla ilgili ne gelişme olsa ülkemizde bu yöntem
uygulanmıyor olsa bile gazetelerde okuyabiliyoruz. Fakat bazen bel ağrılarım
oluyor. O zamanlar her yerde bu ağrıların nedenlerini (yazan yazılar) arıyorum
(NA, Kadın).
- Bence
yetersiz. (…) çünkü bizim halkımız bilinçsiz. Kimden ne duysa ona inanıyor.
Mesela biri bel fıtığından ameliyat oluyor, yürüyemiyor. Bunu bir kişi duyuyor.
(…) “kesinlikle ameliyat olmam” diyor. İyi bir şey duysa ona inanıyor. (Yürüyormuş
diye duysa) ona da inanıyor. (…) o yüzden sürekli yayınlanması gerekiyor bence
(SHG, Kadın).
- Bana
göre yeterli değil. Halk sağlığı konusunda yeterli derecede bilgili değil.
Hasta olmadan nasıl hasta olunur bilmiyoruz. Korunmamız gereken şeyleri hasta
olmadan önce bilmiyoruz. (…) Biz kulaktan dolma gidiyoruz. (AA; Kadın).
- Sadece
diyet ve nezle… Bu yüzden yeterli değil (TY, Erkek).
- Aslında
(…) her konuda yazsalar daha iyi olur. (…) Çocukların mesela burunları kanamış,
ilk ne yapmalısın, değil mi, doktora gidene kadar ilk tedaviyi sen yaparsın
(AÇ, Kadın).
“Yeterli” bulan örnek bazı yanıtlar ise şu şekildedir:
- Yeterli.
Zaten bütün gazetelerde sağlık haberi bulmak mümkün (MT, Kadın).
- Benim
için yeterli. Ne bileyim yani daha fazlasını kalkıp da profesyonel gibi okuyup
inceleyip üzerine çalışacak değilim. Bana bir ön bilgi, belki merakımı
giderecek şeyler oldu mu yetiyor. Çok da olmasın zaten. Bir sürü bilimsel
terimleri anlamamız mümkün değil yani. Ön bilgisi lâzım. Ama bizim böyle
anlayacağımız şekilde bilgiler yeterli oluyor (NB, Kadın).
- Yeterli.
Çünkü biz millet olarak o kadar sağlıkla ilgili konuları merak eden insanlar
değiliz. Mesela köyde yaşayanlar gazeteyi okumuyor, sadece yere seriyor. Okuyan
kesim az (ÜS, Kadın).
- Bence
fazla bile. Çünkü yazan kişilerin ne kadar yetkili olduğu belli değil. Her
önüne gelen yazıyor, herkes doktor oldu (NB, Kadın).
- Yeterli
sanırım. Genel sağlık politikalarıyla ilgili konuya hâkim insanlar da bir
şeyler yazsa fena olmaz yani (YN, Erkek).
Farklı yönlere işaret eden görüşler de mevcuttur:
- Bence
sayısından çok niteliği önemli, bilgi kirliğinden dolayı… Çok yazı var ama birçoğu
gereksiz (FK, Erkek).
- Bence
sayıları da içerikleri de yetersiz. Sağlık konusu zaten çok az ilgi
gösterdikleri alan. Çoğu da reklam kokuyor (MY, Erkek).
