“9. Daha çok
kişi, doktor, ürün, ilaç ve hastanelerin reklamı yapılıyor”
ifadesine yanıt veren 647 kişinin yaklaşık yarısı (f=295, %45,6) “Evet, aynen
katılıyorum” karşılığını verirken,
%28,3’ü (f=183) “Kısmen (biraz) katılıyorum”, %26,1’i (f=169) “Hayır,
hiç katılmıyorum” demiştir. İfadeye erkekler daha çok katıldıklarını
belirtmişler (f=150, %48,4),kadınlar ise “Hayır” yanıtı ile öne çıkmışlardır (f=98,
%29,1). İleri yaştakilerin bu ifadeye katılma oranı daha yüksek bulunmuştur.
45-54 yaş grubundakiler %53,6 oranında (f=30), 55-64 yaş grubundakiler %52,9
oranında (f=9) ifadeye katıldıklarını belirtmişlerdir. 65 yaş üzerindeki iki
kişinin yanıtı da “Evet” şeklindedir.
25-34 yaş arasındakiler “Kısmen”
yanıtında daha ön plana çıkmaktadır (f=76, %32,5). 35-44 yaş grubundakiler ise “Hayır”
yanıtları ile ortalamanın üzerinde değere sahiptirler (f=45, %35,2). İlköğretim
mezunları bu ifadeye diğer eğitim gruplarından daha yüksek oranda “Evet”
yanıtını vermişlerdir (f=89, %50,6). Ön lisans ve üzerindekiler arasında ise
daha çok “Kısmen” yanıtının verilme oranı diğer gruplardan daha yüksek
bulunmuştur (f=68, %31,2). Gelir grupları açısından bakıldığında en düşük gelir
grubundakiler (799 TL ve altı: f=38, %50,7) ile 3. Düzey gelir grubundakiler
(1.600-2.399 TL: f=58, %54,2) “Evet” yanıtlarıyla dikkati çekmektedirler. 4.
Düzey (2.400-3.199 TL: f=28, %36,4) ve en üst düzeyde (3.200 TL ve üzeri: f=23,
%34,8) ise “Kısmen” yanıtları genel ortalamanın üzerinde bulunmaktadır. 3.
Düzey gelir grubunda ayrıca “Hayır” yanıtlarının oranı diğerlerinden daha
yüksektir (f=31, %29). Özel ve diğer sağlık sigortası sahipleri arasında (f=14,
%58,3) ve Yeşil Kartlılar arasında (f=11, %50)
bu ifadeye katılma oranı yüksek bulunmuştur. Sigortası olmayanların ise
daha yüksek oranda bu ifadeye katılmadıkları belirlenmiştir (f=21, %43,8).
Meslek gruplarına göre ticari faaliyette bulunanlar (f=43, %58,1) ve
emeklilerin (f=14, %73,7) genel eğilimden daha fazla oranda bu ifadeye
katılmaları dikkat çekicidir. İşsizler ise “Kısmen” yanıtlarıyla ön
plandadırlar (f=9, %45). Ev hanımlarının yanıtı ise oran olarak “Hayır” yönünde
ağırlık göstermiştir (f=39, %32,2). Akdeniz (f=48, %50,5), Doğu Anadolu (f=12,
%52,2)ve Güneydoğu Anadolu’da (f=11, %52,4) yaşayanların bu ifadeye katılma
oranları daha yüksektir. Karadeniz’de de “Kısmen” yanıtının verilme oranı
yüksek bulunmuş (f=32, %45,1), Ege’de ise “Hiç katılmama” şeklindeki yanıt daha
ön plana çıkmıştır (f=32, %38,6). Kırda yaşayanlar daha yüksek oranda “Evet”
derken (f=65, %52), kenttekilerin yanıtı daha çok “Kısmen” şeklinde olmuştur (f=79,
%34,6). İnternetteki sağlık konulu haber ve yazılara güvenme düzeyi ile bu
ifadeye verilen yanıtlar karşılaştırıldığında, İnternetteki içeriklere “Oldukça
güvenirim” diyenlerin %37,7’sinin ifadeye aynen katıldığı, %35,9’unun ise hiç
katılmadığı; buna karşın “Pek güvenmem” diyenlerin %48,7’sinin ifadeye aynen katıldığı
belirlenmiştir. Öte yandan ifadeye hiç katılmadığını söyleyenlerin %49,1’i İnternet
içeriğine oldukça güvendiğini söyleyenlerdir.
“10. Daha çok
tıklama/ziyaretçi kazanma kaygısı ön plana çıkıyor” ifadesine yanıt veren
637 kişinin %40,8’inin (f=260) “Hayır, hiç katılmıyorum” karşılığını vermiştir.
Katılımcıların %38,1’i (f=243) “Evet, aynen katılıyorum” derken, “Kısmen
(biraz) katılıyorum” yanıtını verenlerin oranı ise %21 (f=134)’tür. Bu genel
eğilimle karşılaştırıldığında demografik nitelikler bağlamında şu noktaların
dikkat çektiği söylenebilir: Erkekler arasında bu ifadeye katılma oranı (f=128,
%42) kadınlardan yüksektir. Buna karşın kadınlar arasında da “Katılmama” oranı
yüksek bulunmuştur (f=144, %43,4). Yaş değişkenine göre 55-64 yaş
grubundakilerin yarıdan fazlasının “Evet” yanıtı vermesi dikkat çekmektedir (f=8,
%53,3). 24 yaş ve altı grupta (f=93, %44,7) ve 35-44 yaş grubunda (f=58, %45,7)
“Hayır” yanıtının oranı daha yüksektir. İlköğretim mezunları arasında “Evet”
diyenler (f=77, %44,3), lise mezunları arasında ise “Hayır” diyenler (f=103,
%42,4) çoğunluktadır. Diplomasız 4 kişi de bu ifadeye katılmadığını
belirtmiştir. Gelir gruplarına göre en alttaki gelir düzeyindekilerin bu
ifadeye daha yoğun oranda katıldıkları belirlenmiştir (f=31, %41,3). En üst
gelir grubundakiler daha çok “Kısmen” yanıtını verirken (3.200 TL ve üzeri: f=16,
%24,6), 3. Düzey (1.600-2.399 TL: f=48, %45,7)ve 4. Düzey (2.400-3.199 TL: f=35,
%46,1) gelire sahip olanlar daha çok “Katılmadıklarını” dile getirmişlerdir.
Özel ve diğer sağlık sigortası sahipleri (f=8, %33,3) ve Yeşil Kartlılar (f=9,
%37,5) bu ifadeye daha yüksek oranda katıldıklarını belirtmişlerdir. Sigortası
olmayanlar daha çok “Kısmen” yanıtını verirken (f=15, %30), SGK’lılar daha çok “Katılmıyorum”
demişlerdir (f=243, %44,4). Emeklilerin “Evet”
yanıtının oranı (f=14, %77,8),işsizlerin ise “Kısmen” yanıtının oranı
diğerlerinden yüksektir (f=7, %35). İşsizlerin “Hayır” yanıtı da en üst
düzeydedir (f=9, %45). Bununla birlikte ev hanımları da yüksek oranda “Hayır”
demişlerdir (f=54, %44,6). Bölgeler bazında bakıldığında Akdeniz (f=45, %47,4)
ve Güneydoğu Anadolu’da (f=9, %42,9) verilen “Evet” yanıtlarının oranının genel
eğilimden yüksek olduğu anlaşılmıştır. Doğu Anadolu (f=8, %34,8) ve
Karadeniz’de (f=31, %44,9) ise “Kısmen” yanıtlarının oranı yüksektir. Ege (f=49,
%59,8) ve Marmara’da (f=104, %43,5) da “Hayır” yanıtları daha yüksek oranda
bulunmuştur. Bölge türüne göre ise kent (f=94, %41,2) ve kırda (f=57, %46,7)
yaşayanların genel eğilimin üzerinde bu ifadeye katıldıkları, büyükşehirde
yaşayanların ise daha yüksek oranda “Katılmadıkları” belirlenmiştir (f=153,
%53,3). İnternetteki sağlık konulu haber ve yazılara güvenme düzeyi ile bu
ifadeye verilen yanıtlar karşılaştırıldığında, İnternetteki içeriklere “Oldukça
güvenirim” diyenlerin yarıdan fazlasının (%52,4) ifadeye hiç katılmadığı; buna
karşın “Pek güvenmem” diyenlerin %46,7’sinin de ifadeye aynen katıldığı
belirlenmiştir.
“11. Bazı
sağlık konulu haber ve yazıları ahlak dışı buluyorum” ifadesine
yanıt veren 645 kişinin yarıya yakını (f=315, %48,8) “Hayır, hiç katılmıyorum”
diyerek bu ifadeye katılmadıklarını belirtmişlerdir. Buna karşın katılımcıların
dörtte birinden fazlası (f=173, %26,8) “Evet, aynen katılıyorum” yanıtını
vermiştir. “Kısmen (biraz) katılıyorum” yanıtını verenlerin oranı ise %24,3 (f=157)’tür.
Demografik nitelikler bağlamında cinsiyet değişkeninin önemli bir farklılık
yaratmadığı görülmüştür. Ancak diğer değişkenler bazında şu noktalar not
edilebilir: İleri yaşlarda ifadeye katılma oranları genel ortalamanın üzerinde
bulunmuştur. 45-54 yaş grubunda %33,9 (f=19), 55-64 yaş grubunda %29,4 (f=5)
oranında “Evet” yanıtı alınmıştır. Aynı yaş grubunda, aynı sayıda kişi de “Kısmen”
yanıtı vermiştir (f=5, %29,4). 35-44 yaş grubunda ise ağırlıklı olarak “Hayır”
yanıtı dikkati çekmektedir (f=68, %53,1). İfadeye katılım oranı ilköğretim
mezunları arasında daha yüksektir (f=61, %35,1). Ön lisans ve daha üzeri
mezunlarda ise “Hayır” yanıtının oranı hayli yüksek bulunmuştur (f=118, %54,1).
3. Düzey orta gelir grubunda (1.600-2.399 TL) “Evet” yanıtının oranı genel
eğilimden fazladır (f=38, %35,5). En üst düzey gelir grubunda (3.200 TL ve
üzeri) ise “Hayır” yanıtının oranı daha fazladır (f=39, %59,1). Sağlık güvencesi
değişkenine göre Yeşil Kart sahiplerinin verdikleri “Evet” yanıtlarının oranı
bu yanıtı verenler arasında yüksek bulunmuştur (f=10, %45,5). Özel ve diğer
sağlık sigortası sahiplerinin “Kısmen” yanıtları dikkati çekerken (f=7, %29,2),
sigortası olmayanlar daha yüksek oranda ifadeye katılmadıklarını dile
getirmişlerdir (f=26, %54,2). Ev hanımları (f=41, %33,9) ile emekliler (f=8,
%42,1) arasında “Evet” yanıtı öne çıkmaktadır. İşsizler daha çok “Kısmen”
yanıtını vermişlerdir (f=9, %45). Memur-işçiler (f=150, %53,6) ile öğrenciler (f=68,
%52,3) de daha çok bu ifadeye katılmadıklarını belirtmişlerdir. İfadeye katılma
oranı Akdeniz’de (f=35, %36,8) yaşayanlar arasında yüksek bulunurken, Doğu
Anadolu (f=10, %43,5), Karadeniz (f=23, %33,3) ve İç Anadolu’da (f=31, %28,2)
yaşayanlar ifadeye “Kısmen” katıldıklarını belirtmişlerdir. Ege (f=50, %60,2)
ve Marmara’da (f=125, %51,2) yaşayanlar ise bu ifadeye daha yüksek oranda
katılmayanlardır. İfadeye katılma oranı kırda yaşayanlar arasında en yüksek
düzeyde iken (f=42, %34,1), kentte yaşayanlar daha çok “Kısmen” yanıtını
vermişlerdir (f=74, %32,5). “Hayır” diyenler ise daha çok büyükşehirde
yaşayanlar olmuştur (f=175, %59,5). İnternetteki sağlık konulu haber ve
yazılara güvenme düzeyi ile bu ifadeye verilen yanıtlar karşılaştırıldığında,
üç güvenilirlik kategorisinin üçünde de en yüksek oranların “Hiç katılmıyorum”
yönünde olduğu belirlenmiştir. Buna göre İnternetteki içeriklere “Oldukça
güvenirim” diyenlerin %61,9’u, “Kısmen güvenirim” diyenlerin %44,1’i ve “Pek güvenmem”
diyenlerin de %37,3’ü ifadeye hiç katılmadığını söylemiştir. Öte yandan hiç
katılmayanlar açısından bakıldığında bu kişilerin %45,5’inin “Oldukça
güvenirim” diyenler olduğu anlaşılmıştır.
“12. Konular
yüzeysel işleniyor, detaylı bilgi verilmiyor” ifadesine yanıt veren
645 kişinin üçte birden fazlası %37,5’i (f=242) “Hayır, hiç katılmıyorum”,
%32,7’si (f=211) “Kısmen (biraz) katılıyorum” ve %29,8’i (f=192) “Evet, aynen
katılıyorum” karşılığını vermiştir. Yanıtların cinsiyet değişkenine göre önemli
oranda farklılaşmadığı belirlenmiştir. Yaş grupları bakımından “Kısmen”
yanıtının oranı 25-34 yaş grubunda (f=82, %35,2) ve 35-44 yaş grubunda (f=45,
%35,4) daha yüksek bulunmuştur. “Hayır” diyenlerin oranı ise 24 yaş
altındakiler (f=86, %41) ve 45-54 yaş arasındakilerde (f=23, %41,1) daha yüksek
çıkmıştır. İlköğretim (f=60, %34,3) ve lise mezunları (f=83, %33,7) daha çok bu
ifadeye katıldıklarını belirtmişlerdir. Ön lisans ve üstü eğitim düzeyindekiler
arasında “Kısmen” yanıtı ağırlık kazanırken (f=87, %39,9), diplomasız 2 kişi bu
ifadeye katılmadığını dile getirmiştir. Gelir grupları bakımından en alt gelir
düzeyinde (799 TL ve altı: f=27, %36) ve 3. Düzey gelir grubunda (1.600-2.399
TL: f=38, %35,5) yanıtlar “Evet, aynen katılıyorum” yönünde ağırlık kazanmıştır.
2. Düzeyde ise “Kısmen” katılma oranı yüksek bulunmuştur (800-1.599 TL: f=105,
%34,7). 4. Düzey (2.400-3.199 TL: f=31, %40,8) ve en üst gelir grubunda (3.200
TL ve üzeri: f=27, %40,9)da “Hayır, hiç katılmıyorum” yanıtının oranı daha
yüksektir. Sosyal güvence bakımından, özel ve diğer sağlık sigortası sahipleri (f=8,
%33,3) ile Yeşil Kartlıların (f=9, %40,9) bu ifadeye katılma oranı genel
ortalamanın üzerindedir. Sigortası olmayanların ise ifadeye daha çok
katılmadıkları belirlenmiştir (f=22, %45,8). “Kısmen” yanıtı bu üç grup
arasında genel ortalamanın üzerindedir: Özel ve diğer sağlık sigortası
sahipleri arasında % 45,8 (f=11), Yeşil Kartlılar arasında %45,5 (f=10) ve
sigortası olmayanlar arasında %37,5 (f=18) oranındadır. “Evet, aynen katılıyorum”
yanıtına meslek gruplarına göre bakıldığında ticari faaliyette bulunanların (f=23,
%31,5), ev hanımlarının (f=41, %33,9) ve emeklilerin (f=11, %57,9) verdikleri
yanıtların ortalama değerin üzerinde olduğu belirlenmiştir. İşsiz (f=11, %55)
ve öğrenciler (f=46, %35,4) arasında ise “Kısmen” yanıtı ön plandadır. “Hiç
katılmıyorum” yanıtının diğer gruplarla karşılaştırıldığında biraz daha fazla
olduğu grup da işsizler olarak belirlenmiştir (f=8, %40). Bölgeler bazında
ifadeye katılma oranı Akdeniz (f=35, %37,2), Güneydoğu Anadolu (f=7, %33,3),
Marmara (f=78, %32) ve İç Anadolu’da (f=39, %35,8) yaşayanlar arasında diğer
bölgelere oranla yüksek bulunmuştur. Doğu Anadolu (f=10, %435), Karadeniz (f=30,
%42,3) ve İç Anadolu’da (f=40, %36,7) “Kısmen”
yanıtının ortalaması da genel ortalama değerin üzerindedir. Buna karşın ifadeye
“Hiç katılama” oranı en yüksek düzeyde Ege (f=42, %50,6) ve Güneydoğu
Anadolu’da (f=9, %42,9) görülmüştür. Bölge türü bazında ise kırda yaşayanlar
arasında daha çok “Evet” yanıtı (f=40, %32), kentte yaşayanlar arasında “Kısmen”
yanıtı (f=81, %35,7) ve büyükşehirde yaşayanlar arasında da “Hayır” yanıtının
ortalaması daha öne çıkmaktadır (f=115, %39,2). İnternetteki sağlık konulu
haber ve yazılara güvenme düzeyi ile bu ifadeye verilen yanıtlar
karşılaştırıldığında, İnternetteki içeriklere “Oldukça güvenirim” diyenlerin
%50,6’sının bu ifadeye hiç katılmadığı belirlenmiştir.
