Tablo 225.Gazete, dergi,
televizyon ya da İnternetten (herhangi birinden) tanıdığınız bir doktora ya da
uzmana sağlığınızla ilgili olarak danışmak ya da görünmek
için gittiniz mi ya da gitmek istediniz mi?
Soru 24. Gazete, dergi, televizyon ya da İnternetten
(herhangi birinden) tanıdığınız bir doktora ya da uzmana sağlığınızla ilgili
olarak danışmak ya da görünmek için gittiniz mi ya da gitmek istediniz mi?
|
Frekans
|
%
|
Hayır, gitmedim
|
2023
|
82,6
|
Gitmek istedim ama gidemedim
|
260
|
10,6
|
Evet, gittim
|
165
|
6,7
|
TOPLAM
|
2448
|
100
|
Demografik özellikler
bağlamında bu soruya verilen yanıtlara ilişkin çapraz tablolara bakıldığında;
cinsiyet değişkeninin önemli bir fark yaratmadığı anlaşılmıştır. Katılımcıların
en çok dile getirdikleri seçenek olan “Hayır gitmedim” yanıtının
cinsiyete göre dağılımı erkekler için %82,7 (f=1007) , kadınlar için ise
%82,6’dır (f=1016).
Ankete katılanların yaş dağılımları açısından bu soruya
verilen yanıtlar genel tablo ile paralellik göstermektedir. 65 yaş ve
üzerindeki katılımcılar “Hayır gitmedim” yanıtını diğer yaş gruplarından daha
fazla vermişlerdir (f=140, %93,3).
Medeni durum açısından
verilen yanıtlar arasında da önemli bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Tüm
gruplar arasında en çok verilen yanıt “Hayır gitmedim” yanıtıdır.
Tüm eğitim gruplarınca bu soruya en çok verilen yanıt “Hayır
gitmedim” yanıtıdır. Genel tabloda üçüncü sırada yer alan “Evet gittim” yanıtı
en çok ön lisans/lisans/lisansüstü eğitim seviyesine sahip bireyler tarafından
ikinci sırada verilmiştir (f=39, %10,2).
Meslek değişkeni açısından bu soruya verilen yanıtlarda, tüm
gruplar tarafından en çok verilen yanıt “Hayır gitmedim” yanıtıdır. Genel
tabloda üçüncü sırada yer alan “Evet gittim” yanıtı, ticari faaliyetlerle
uğraşan bireyler arasında ikinci sırada dile getirilmiştir (f=30, %7,6).
Tüm gelir gruplarında toplam hane halkı gelirleri açısından
bu soruya en çok verilen yanıt “Hayır
gitmedim” şeklindedir. “Gitmek istedim ama gidemedim” yanıtını en çok ikinci
gelir grubu vermiştir (f=161, %14,2). Üst iki gelir grubunda ise genel tablodan
farklılaşma vardır. Üst iki gelir grubunda genel tabloda üçüncü sırada yer alan
“Evet gittim”(5. Gelir Grubu: f=16, %12,4; 4.Gelir Grubu: f=19, %10) yanıtı bu
iki grupta ikinci sıradadır.
Katılımcıların sosyal güvenlik durumları dikkate alındığında
bu soruya verilen yanıtların genel tablo ile uyumlu olduğu ve farklı sosyal
güvencelere sahip bireyler arasında önemli bir farkın olmadığı tespit
edilmiştir.
Coğrafi bölgeler açısından bu soruya verilen yanıtlar
incelendiğinde yine ülke geneli ile paralel sonuçlar ortaya çıkmıştır. Bölgeler
arasında “Hayır gitmedim” cevabına en yüksek katılım %92,9 (f=130) ile Doğu
Anadolu Bölgesi’nde iken en düşük katılım ise %72,2 (f=557) ile Marmara
Bölgesi’ndedir. Ayrıca Marmara Bölgesi’nde tüm bölgeler arasında “Gitmek
istedim ama gidemedim” yanıtı diğer bölgelerden daha çok ifade edilmiştir (f=148,
%19,2).
Yaşanan bölge türü açısından tüm bölgelerin genel tablo ile
uyumlu olduğu anlaşılmaktadır. “Hayır, gitmedim” yanıtını en çok kırda
yaşayanlar tarafından verilmiştir (f=700, %89,1). Büyükşehirde yaşayanlar (f=64,
%7,7) ve kentlerde yaşayanların (f=63, %7,6) “Evet gittim” yanıtına katılım
oranları birbirlerine yakındır.
Öte yandan vatandaşlarla gerçekleştirilen görüşmelerde
medyadan öğrendikleri bir doktora gidip gitmedikleri “neden” sorusuyla birlikte
yöneltilmiştir. Yanıtlar “gitmenin” ya da “gitmemenin” ardındaki unsurların
biraz daha net anlaşılmasını sağlamaktadır. “Gitmedim” diyenlerin arasındakilerin
de gitmeme nedenleri (pahalı olması, başka şehirde olması gibi) dikkati
çekmektedir. “Gitmedim” diyenler arasındaki bazı örnek yanıtlar şöyledir:
- Hiç
gitmedim. Görüşmek istedim ama ulaşması zor olduğu için (farklı şehirlerde
olduğumuzdan) uğramadım (NU, Kadın).
- Gitmedim.
Çünkü öyle ciddi bir sağlık sorunum olmadı. Belki İstanbul’da olsaydım gitmeyi
düşündüm (NA, Kadın).
- Samimi
gelmiyorlar bana şu ünlü doktorlar (EK, Kadın).
- Zorunlu
kaldığımda bana en yakın devlet hastanesine gitmek daha mantıklı (LUB, Erkek).
- Gerek
duymadım. Çünkü İzmir’de yeterince güvenilir doktor var. Kendi doktorlarıma
güveniyorum (NB, Kadın).
- Hayır,
gitmedim ama böyle doktorların gideni çoktur diye düşünüyorum (FK, Erkek).
- İnternetten
Erzurum’daki bir profesörün numarasını aldım. Atatürk Üniversitesinde doktor.
Ulaşmaya çalıştım. Masraflı olduğu için görünmeye gitmedim ama masrafsız
olsaydı giderdim (GÖ, Kadın).
“Gitmeyi düşündüm ama …” diyenler arasındaki bazı örnek
yanıtlar şöyledir:
- Gitmeyi
düşündüm ama doktorum uygun görmediği için gitmedim. Güneş gazetesinde (benim
hastalığımla ilgili) bir habere rastlamış komşum. Bana getirdi. Ben de yeğenime
danıştım. Hastalığın 10 seansla çözülebileceğini anlatıyordu. Akupunkturla
tedavi edebileceğini belirtiyordu. Ben de bunu doktora danıştım. Doktor “zararı
olmaz ama faydası olup olmadığı konusunda kesin bilgi yok” dedi. (…) Doktorun
çevresinde benimle aynı hastalığı yaşayanlar vardı. Onlar akupunktur tedavisi
olmuşlar ve daha kötü olduklarını belirttiler. Ben doktordan net bir bilgi
alamadım ama çevresinde bulunan hastalardan bilgi almış oldum. (…) Ben de
vazgeçtim. Ama ara ara hastalığım azdığında yine düşünüyorum faydasının olup olmayacağını.
Çünkü benim hastalığım tahammülü zor bir hastalık. Ara ara nöbetler
geçiriyorum. Dengemi kaybediyorum, başım dönüyor… (SK, Kadın).
- Düşündüm
ama ihtiyacım çok olsaydı giderdim ama öyle bir şey olmadı. Mesela bir ara
sağlık danışma hatları oluyor. (A) gazetesinin vardı. (…) Gittiğim doktordan
aldığım bilgiyle yetinmeyip birkaç kez aradım. Fayda gördüm (NB, Kadın).
- (A) programına katılmak isterdim. hâlâ da
istiyorum. Israrla aradığım halde telefonuna ulaşamadım. Kendi hastalıklarımla
ilgili görüşüp kontrolümü yaptırmak istiyorum (ÇD, Erkek).
- Doktor
(A)’ya gitmek isterdim. İşinin uzmanı olduğu için (CD, Erkek).
“Gittim” diyenler arasındaki bazı örnek yanıtlar da
şöyledir:
- Gittim.
Bir psikoloğa gittim. Çünkü televizyonda anlattığı şeyler beni o kadar ikna
etti ki, ben onun bana faydalı olabileceğine inandım ve gittim (ÖM, Kadın).
- Lazerle
ilgili hiç tüy çıkmayacak dediler. Ben çocuğumu götürdüm. 10 seans devam ettik.
Hiç çıkmayacak demişlerdi. Tekrar aynı şekilde çıkıyor. (…) Vazgeçtik. (NAD,
Kadın).
- İstanbul’dan
(DD)’nin konuşmasını televizyonda gördüm. Benim doktorum inatla çocuklarda
sinüzit olmaz diyordu ama benim çocuklarımda vardı. Sonra mecburen o doktora
götürdüm. (…) “Ameliyat olması gerekiyor” dedi. (…) Başarılı bir ameliyattı
(AA, Kadın).
- Ablamla
birlikte gittik. O sedefleri için. Ben de klasik sivilce problemleri için
gitmiştim. Televizyondaki beklentiyi karşıladı mı, hayır tabi ki (MK, Kadın).
- Evet,
İnternetten danıştım. (E)’ye kilomu danıştım. “Daha küçüksün, takma” dedi.
“Gel” dedi ama pahalı olduğu için gidemedim. “Diyetisyene git” dedi. “Genetik
olabilir” dedi. “Abur cuburu kes, az, sık sık ye, yürüyüş yap bol bol” dedi.
(…) “Boğazını sıkı tut” dedi. Ama tutamıyorum (DE, Kadın).
- İnternette,
konusunda uzman bir hekime rastladım ve annemin bir rahatsızlığı nedeniyle o
uzmanın telefon numarasını aldım. Aradım ve randevu aldım. Çünkü işini iyi
yapan bir hekim olduğuna ikna oldum (AÇY, Erkek).